Na początku września na stronach Grupy MiŚOT i Stowarzyszenia e-Południe opublikowany został dokument informacyjny przedstawiający warunki oraz zasady sprzedaży akcji MiŚOT SA. Ruszyła oferta publiczna sprzedaży akcji spółki. Od czego powinniśmy uzależnić naszą decyzję inwestycyjną?
Na początek postawmy pytanie: Czy inwestycja w akcje jest opłacalna? Odpowiedź brzmi lakonicznie: to zależy od wielu czynników. Jakich? Na przykład od celu inwestora, horyzontu czasowego inwestycji, poziomu ryzyka, które jesteśmy w stanie zaakceptować, naszej wiedzy i doświadczenia oraz aktualnych warunków rynkowych.
Rozważ zanim wydasz
Systematyzując wspomniane elementy z pewnością warto przed podjęciem decyzji wziąć pod uwagę następujące czynniki:
- cele inwestycyjne – jeśli celem inwestora jest osiągnięcie długoterminowych zysków, inwestowanie w akcje może być bardzo atrakcyjną opcją. Jeśli inwestor potrzebuje szybkiego dostępu do środków lub jest mniej skłonny do ryzyka, inne instrumenty finansowe, takie jak obligacje czy depozyty bankowe, mogą być dla niego bardziej odpowiednie;
- horyzont czasowy – inwestowanie w akcje zazwyczaj ma sens na tzw. dłuższą metę. Krótkoterminowa zmienność cen akcji (zwłaszcza w przypadku akcji notowanych na giełdzie) może być znaczna, co może prowadzić inwestora do strat, jeśli jest zmuszony sprzedać akcje w niewłaściwym momencie. W przypadku akcji nienotowanych na giełdzie, takich właśnie, o których mowa na wstępie, może pojawić się trudność w szybkim ich zbyciu – akcje spółek nienotowanych są co do zasady mniej płynne;
- poziom ryzyka – inwestowanie w akcje niesie ze sobą ryzyko utraty kapitału lub jego części. Warto ocenić swoją tolerancję na ryzyko i dostosować swój portfel inwestycyjny do swoich preferencji;
- dywersyfikacja – rozproszenie inwestycji na różne aktywa i branże, może pomóc zminimalizować ryzyko. Nie powinno się polegać tylko na jednym rodzaju aktywów. Popularne powiedzenie znanego amerykańskiego inwestora Warrena E. Buffetta: nie wkładaj wszystkich jajek do jednego koszyka ma tutaj właściwe zastosowanie;
- wiedza i doświadczenie – zanim inwestor zainwestuje w akcje, warto, aby zdobył – choć w minimalnym zakresie – wiedzę na temat rynku akcji i konkretnej spółki, w którą chce zainwestować. Analiza fundamentalna i techniczna mogą pomóc w podjęciu bardziej świadomej decyzji inwestycyjnej. W tym właśnie celu w Dokumencie Informacyjnym zawarte są informacje o rynku, na którym działa spółka, ryzyka związane z jej działalnością oraz sprawozdania finansowe;
- wybór spółki – nie wszystkie spółki są takie same. Warto wybierać spółki, które mają silne fundamenty, stabilne wyniki finansowe i dobrą perspektywę wzrostu;
- długoterminowy plan – planowanie inwestycji na dłuższą metę i pozostawienie inwestycji na przestrzeni wielu lat może pomóc zminimalizować wpływ krótkoterminowych wahnięć cen akcji;
- obserwacja rynku – rynki finansowe są dynamiczne, a warunki rynkowe mogą się zmieniać. Regularna obserwacja rynku i dostosowywanie swojego portfela inwestycyjnego do nowych informacji może być ważne;
- koszty inwestycyjne – inwestor powinien zwrócić uwagę na koszty związane z inwestowaniem, takie jak prowizje maklerskie, podatki czy też innego rodzaju opłaty za zarządzanie. Koszty te mogą wpłynąć na całkowite wyniki inwestycyjne inwestora;
- emocje – inwestor powinien potrafić kontrolować swoje emocje, takie jak strach i chciwość. Taka umiejętność jest kluczowa dla sukcesu inwestycyjnego i pozwala unikać podejmowania impulsywnych decyzji inwestycyjnych.
Smak ryzyka i posiadania
Warto również pamiętać fundamentalną zasadę, że inwestowanie w akcje spółek wiąże się z ryzykiem, a ich historyczne wyniki nie gwarantują przyszłych zysków. Dotyczy to także strat, jeżeli takie wystąpiły w przeszłości. Decyzja o inwestowaniu w akcje zależy od wielu czynników, w tym indywidualnego profilu inwestycyjnego, celów finansowych i sytuacji życiowej inwestora. Gdy się wahamy, warto rozważyć konsultację z doradcą finansowym lub ekspertem, który może pomóc dostosować strategię inwestycyjną do sytuacji i celów finansowych inwestora.
Co zaś daje posiadanie akcji? Kilka potencjalnych korzyści i możliwości, wśród których można wymienić:
- udział w zyskach – posiadacze akcji spółki mają prawo do udziału w zyskach, które spółka osiąga. Zyski mogą być wypłacane w formie dywidendy lub reinwestowane w rozwój spółki, co może prowadzić do wzrostu wartości akcji oraz wyższej dywidendy w przyszłości;
- wzrost wartości kapitału – jeśli wartość spółki rośnie w czasie, wartość akcji również rośnie. Inwestorzy mogą osiągnąć zyski na wzroście wartości swojego portfela akcji, gdy cena akcji rośnie;
- prawo głosu – akcje przyznają ich właścicielowi prawo głosu na walnym zgromadzeniu spółki. To daje inwestorom wpływ na decyzje spółki, takie jak wybór zarządu czy zatwierdzanie ważnych transakcji;
- łatwa płynność – akcje są zazwyczaj stosunkowo płynnym aktywem (w przypadku spółek publicznych), co oznacza, że można sprzedać je na rynku publicznym w miarę potrzeb, choć cena może być uzależniona od aktualnego popytu i podaży;
- ochrona przed inflacją – w długim okresie akcje mogą pomóc chronić wartość kapitału przed efektami inflacji, ponieważ ich wartość często rośnie wraz z upływem czasu;
- możliwość inwestowania w znane marki i branże – inwestowanie w akcje spółek, które inwestor rozpoznaje i rozumie, może być bardziej atrakcyjne i emocjonujące.
Warto też zwrócić uwagę, że w Polsce prawa posiadacza akcji są uregulowane między innymi Kodeksem spółek handlowych oraz ustawą o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Wynikają z tych przepisów główne prawa i uprawnienia posiadacza akcji.
Szczególne znaczenie mają tu:
- prawo do informacji – akcjonariusze mają prawo do uzyskania informacji na temat działalności spółki, jej wyników finansowych i strategii. Spółka jest zobowiązana do dostarczania regularnych raportów i informacji akcjonariuszom;
- prawo do udziału w walnym zgromadzeniu – posiadacze akcji mają prawo uczestniczyć w walnych zgromadzeniach spółki, gdzie podejmowane są ważne decyzje, takie jak wybór zarządu, zatwierdzanie sprawozdań finansowych czy zmiany w statucie spółki;
- prawo do informacji o podziale zysku – akcjonariusze mają prawo do otrzymywania informacji o planowanym podziale zysku, w tym o dywidendach, oraz do wypłaty dywidend w terminie ustanowionym przez spółkę;
- prawo do otrzymywania dokumentów spółki – akcjonariusze mają prawo do otrzymywania dokumentów spółki, takich jak statut, sprawozdania finansowe i inne dokumenty dotyczące działalności spółki;
- prawo do zaskarżenia decyzji walnego zgromadzenia – akcjonariusze mają możliwość zaskarżenia decyzji walnego zgromadzenia, jeśli uważają, że zostały naruszone przepisy prawa lub statutu spółki;
- prawo do wskazywania przedstawiciela na walnym zgromadzeniu – akcjonariusze mogą wskazać przedstawiciela lub pełnomocnika do reprezentowania ich interesów na walnym zgromadzeniu, jeśli sami nie mogą w nim uczestniczyć.
Co kraj, to obyczaj
Świadomość inwestowania w akcje i poziom edukacji finansowej różnią się w zależności od kraju. W Polsce, w porównaniu do krajów z rozwiniętymi rynkami kapitałowymi, inwestowanie w akcje nie jest popularne. W szczególności dotyczy to akcji oferowanych przez spółki nienotowane na rynku publicznym. Trudno natomiast jednoznacznie stwierdzić, w którym kraju świadomość inwestowania w akcje jest największa. Wyróżniają się natomiast:
- Stany Zjednoczone – USA są znane z wysokiej świadomości inwestycyjnej, a wiele osób w Stanach Zjednoczonych inwestuje w akcje lub korzysta z różnych instrumentów inwestycyjnych. Dostępność szerokiej gamy usług finansowych, szkoleń i materiałów edukacyjnych wspiera rozwijanie tej świadomości;
- Szwajcaria – kraj ma rozwinięty sektor finansowy i jest domem dla wielu banków i instytucji finansowych. Duża część populacji Szwajcarii jest zaangażowana w inwestowanie na rynku kapitałowym;
- Wielka Brytania – kraj, zwłaszcza Londyn, jest znany jako globalny ośrodek finansowy. Wielu Brytyjczyków jest zaznajomionych z inwestowaniem w akcje, a w kraju istnieją liczne programy edukacyjne i organizacje wspierające edukację finansową;
- Szwecja – państwo ma rozwinięty rynek kapitałowy, a mieszkańcy tego kraju często inwestują w akcje i inne instrumenty finansowe. Szwedzki system edukacji finansowej również jest bardzo dobrze rozwinięty.
Należy jednak pamiętać, że rozwinięta świadomość inwestycyjna nie zawsze oznacza, że wszyscy obywatele danego kraju inwestują w akcje. To zależy od indywidualnych preferencji, dostępności kapitału i celów inwestycyjnych każdej osoby. Warto również dodać, że rosnąca świadomość inwestycyjna jest pozytywnym trendem w wielu krajach, a edukacja finansowa staje się coraz bardziej dostępna i popularna.
W co inwestują Polacy?
Z badań prowadzonych przez firmę Tavex wynika, że zdecydowany prym w oszczędzaniu wiodą osoby młodsze w wieku 18-24 lat. Ta grupa wiekowa ma zdecydowanie większą skłonność do ryzyka na tle pozostałych grup wiekowych. Z wspomnianego wyżej badania wynika, że 41 proc. osób zdecydowało się zainwestować w kryptowaluty. Drugim najchętniej wybieranym rozwiązaniem było złoto (28 proc.), a na trzecim miejscu są lokaty (21 proc.). Gorzej na tle tych inwestycji wypadają akcje polskie oraz europejskich rynków wschodzących – ok. 15 proc. Najmniej popularnymi formami inwestowania są fundusze inwestycyjne (1 proc.), obligacje Skarbu Państwa (6 proc.) oraz antyki i sztuka (6 proc.).
Starsza grupa wiekowa (25-34 lat), najczęściej inwestuje w lokaty (31 proc.), kryptowaluty (25 proc.) oraz nieruchomości (20 proc.). Co ciekawe, na pytanie na jakie aktywa ich zdaniem warto obecnie postawić, respondenci wskazywali na pierwszym miejscu nieruchomości (38 proc.), na drugim miejscu zaś złoto (24 proc.).
Warto podkreślić, że okres w którym przeprowadzano badanie upłynął pod wpływem podwyżek stóp procentowych oraz wielu innych wydarzeń, w tym wojny w Ukrainie. To z pewnością ma wpływ na apetyt na ryzyko i podejmowane decyzje inwestycyjne.
Dlaczego MiŚOT?
Podsumowując temat inwestowania w akcje, warto zwrócić uwagę na inne niż finansowe powody inwestowania w akcje firm. Te, w mojej ocenie, powinny być także brane pod uwagę przy ofercie takiej jak akcje MiŚOT SA, która dotyczy spółki nienotowanej na rynku publicznym. Oto one:
- współwłasność i zaangażowanie – inwestorzy – akcjonariusze, staną się częścią właścicielską MiŚOT S.A. To będzie dawać im poczucie zaangażowania w rozwój firmy i wpływ na jej działania;
- wpływ na zmiany w firmie – akcjonariusze mogą się grupować i wspólnie wpływać na decyzje firmy i kierunek jej rozwoju poprzez głosowanie na walnych zgromadzeniach akcjonariuszy;
- zainteresowanie branżą lub sektorem – inwestorzy obejmujący akcje MiŚOT SA działają w tej samej branży – branży, która ich interesuje, fascynuje i w której prowadzą własną działalność;
- wspieranie misji lub wartości firmy – inwestorzy obejmujący akcje MiŚOT SA mogą angażować się w działania społeczne, ekologiczne lub etyczne – spójne z ich własną działalnością;
- kształtowanie przyszłości – inwestorzy obejmujący akcje MiŚOT SA mogą traktować tę inwestycję jako kluczową dla przyszłości swojej własnej działalności z uwagi na zaangażowanie spółki w pracę nad nowymi technologiami, które mogą mieć bezpośredni wpływ na przedmiot ich działalności;
- edukacja i nauka – inwestycja w akcje MiŚOT SA może być także sposobem na naukę o rynkach finansowych i biznesie. Dla niektórych osób będzie to okazja do zdobywania wiedzy i doświadczenia.