IoT w domu, gminie i na świecie

Internet Rzeczy wkracza w naszą codzienność. Coraz więcej rozwiązań opartych na tej technologii pojawia się w naszym domu, biurze, mieście lub gminie. Polscy mali i średni operatorzy telekomunikacyjni wychodzą także z inicjatywami, które pozwalają im komercjalizować potencjał IoT w ich najbliższym otoczeniu. W domu Inteligentne domy, a nawet osiedla budowane są dziś w Polsce regularnie. Przyglądając się ofertom deweloperów widać jednak, że właściwie w każdym przypadku oznacza to coś innego. - Mówimy tu o bardzo różnorodnych rozwiązaniach – potwierdza Artur Tomaszczyk, ekspert projektu MdI, korzystający też na co dzień z Home Assistant, darmowego otwartoźródłowego systemu automatyki domowej. - IoT w domu oznaczać może jedynie podstawową automatyzację włączania świateł albo naprawdę złożone scenariusze mówiące, jak ma zachowywać się dom. Jedną z najbardziej skomplikowanych, ale też najbardziej przydatnych i coraz częściej stosowanych w praktyce automatyzacji jest wybór źródła ogrzewania. Jest to związane z instalacją fotowoltaiczną. Na podstawie odczytu z falownika oraz dwukierunkowego licznika energii system wie, ile energii mamy w magazynie. Zna też średnie dzienne zapotrzebowanie domu na energię i wie, że sensowna produkcja z paneli fotowoltaicznych kończy się na początku listopada i zaczyna na początku marca. Mając te dane, system przelicza jaką nadwyżkę energii będzie miał pod koniec lutego i na podstawie tego decyduje czy włączyć grzanie kotłem peletowym, czy grzać klimatyzatorem. Poza tym, zintegrowanie technologii smart z mieszkaniem lub domem pozwala już na następujące udogodnienia: ekspres do kawy przygotuje kawę o wybranej godzinie, inteligentny termostat podgrzeje wodę przed wzięciem prysznica, wirtualny asystent przypomni domownikom o porannych zadaniach lub spotkaniach, pralka wyśle powiadomienie o zakończeniu prania, zamek w drzwiach typu smart automatycznie odblokuje drzwi wejściowe, gdy tylko przed nimi się stanie (rozpoznając twarz), eliminując potrzebę używania kluczy, wyświetlona zostanie aktualna prognoza pogody, alarm ustawi się za pomocą aktywowanej głosem aplikacji, takiej jak Amazon Echo lub Google Home, licznik czasu pozwoli nam określić jaki czas dziecko spędza na graniu na komputerze (smart gniazdko wie, że podczas zwykłego przeglądania internetu komputer zużywa kilkadziesiąt watów, a po włączeniu gry ponad 100 W. Na podstawie tego wiemy kiedy dziecko gra i w tym czasie działa też licznik. Informacja podawana jest na wyświetlaczu obok komputera oraz na tablecie, który steruje domem. Po przekroczeniu czasu wysyłane jest powiadomienie lub następuje odcięcie zasilania urządzenia), automatyczne otwieranie / zamykanie rolet zewnętrznych połączone z budzikiem, otrzymamy powiadomienie podczas wciśnięcia dzwonka do drzwi, wyświetlające jednocześnie na telefonie zdjęcie ostatnio wykrytej osoby (powiadomienie może działać w momencie kiedy nikogo nie ma w domu). - Mam coraz silniejsze wrażenie, że ogranicza nas bardziej wyobraźnia niż technologia – przyznaje Artur Tomaszczyk. - W tej chwili Home Assistant obsługuje ponad 2200 różnych urządzeń. Staje się on także hubem dla urządzeń różnych producentów. Ma to ten plus, że nie zamykamy się na ekosystem jednego producenta oraz nie kończymy z zainstalowanymi 20 aplikacjami do obsługi różnych systemów. W mieście Określenie smart city oznacza wykorzystanie Internetu Rzeczy i Sztucznej Inteligencji w przestrzeni miejskiej. Mówimy tu o rozwiązaniach pozwalających lepiej kierować ruchem drogowym czy planować parkowanie. Do polskiej awangardy smart cities należy z pewnością Wrocław. Jest on objęty zasięgiem sieci LoRaWAN, posiada 52 sensory umożliwiające naprowadzanie autobusów turystycznych na wolne miejsca parkingowe. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji we Wrocławiu wprowadziło też innowacyjne rozwiązanie z zakresu zdalnego odczytu wodomierzy. Stworzone rozwiązanie pozwala na rozliczanie odbiorców z ich rzeczywistego zużycia wody w cyklach miesięcznych. Wszystko odbywa się automatycznie. Działające także w innych miastach aplikacje pozwalają sprawdzić aktualne zapełnienie parkingów i zaplanować z wyprzedzeniem docelowy punkt podróży. W aplikacji można sprawdzić nie tylko jeden konkretny parking, ale także inne miejsca parkingowe w pobliżu oraz za parking zapłacić. Aby wprowadzić takie rozwiązanie potrzebne jest rzecz jasna objęcie miejsc parkingowych odpowiednim monitoringiem. Warto też zauważyć, że Wrocław nie jest jedynym przykładem miasta stosującego technologię LoRaWAN. W 2018 r. Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Ząbkach także zdecydowało się na jej wykorzystanie w celu monitorowania zużycia wody, wykrywania wycieków i innych awarii oraz bezprawnych przyłączy. Technologię tę wybrano z uwagi na daleki zasięg, energooszczędność i dobrą propagację. W gminie Nowoczesne technologie i dostęp do szybkiego łącza internetu światłowodowego pozwalają na wprowadzanie innowacji także w mniejszych miejscowościach, co wcale nie musi wiązać się z dużymi kosztami. MiŚOT we współpracy z lokalnymi władzami coraz częściej tworzą smart communities, czyli wprowadzają nowoczesność do polskich gmin. – Nasze najnowsze wdrożenie Internetu Rzeczy jest dość prozaiczne – mówi Artur Tomaszczyk. – W Galewicach w powiecie wieruszowskim instalujemy czujniki przy włazach pomp, które służą do zaopatrywania mieszkańców w wodę. Pewien czas temu doszło w Galewicach do zdarzenia, które zaniepokoiło lokalną społeczność. Odkryto, że jeden z takich włazów był otwarty. Mógł to być chuligański wybryk, lecz zdarzenie to potencjalnie mogło też wiązać się ze znacznie poważniejszymi konsekwencjami. Powstało więc pytanie jak monitorować stan tych włazów i okazało się, że czujnik oparty na technologii LoRaWAN jest rozwiązaniem najbardziej opłacalnym. - Nikt nie musi tam jeździć, ani czuwać 24/7 i oglądać obrazu z kamer monitoringu. Po prostu: jeśli właz zostanie otwarty, czujnik natychmiast wyśle powiadomienie – wyjaśnia Artur Tomaszczyk. Galewice mają także gminny monitoring, który zostanie niebawem poszerzony o system pomiaru prędkości i odczytu tablic rejestracyjnych przejeżdżających pojazdów. W przypadku wszelkich zdarzeń drogowych bez problemu zostanie więc namierzony pojazd, który brał w nim udział. Gmina otrzyma też konkretne dane, na podstawie których będzie mogła wprowadzić dodatkowe środki bezpieczeństwa tam, gdzie okaże się to potrzebne. – Nasza współpraca z lokalnymi władzami sięga jeszcze programu operacyjnego 8.4 Innowacyjna Gospodarka – wspomina Sebastian Kachel, z zarządu ComNet Multimedia. – W jej ramach przedstawiciele samorządu wykazali się ogromną pomocą przy załatwianiu wszelkich zgód związanych z prowadzonymi na ich terenie inwestycjami, my zaś wyszliśmy z inicjatywą stworzenia lokalnej sieci edukacyjnej między szkołami i bibliotekami. Przyłączyliśmy je do sieci za symboliczną opłatą instalacyjną, a symetryczne łącze o prędkości 1 Gb/s służy im do tej pory. – Proponujemy władzom gmin kolejne rozwiązania – mówi Artur Tomaszczyk. – Jednym z nich jest monitorowanie poziomu dwutlenku węgla w klasach szkolnych. Pracując przez pewien czas w źle wietrznej piwnicy przekonałem się na własnej skórze jak bardzo wpływa on na zdolności koncentracji i jak przydatne może się okazać zamontowanie takiego prostego czujnika. W kolejce czeka także propozycja instalacji nadajników GPS, które będą podawały w czasie rzeczywistym pozycję pługów odśnieżających gminne drogi oraz czujników zapełnienia kontenerów z odpadami. Dzięki tym ostatnim śmieciarki nie będą jeździć do pustych i prawie pustych pojemników, co pozwoli w efekcie ograniczyć koszty paliwa i ślad węglowy. Jak widać z powyższych przykładów, mówiąc o innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych, pora brać pod uwagę nie tylko wizje dotyczące wielkomiejskich aglomeracji, ale przede wszystkim to, co już niebawem może pojawić się w naszym najbliższym otoczeniu. Wizja smart community, czyli nowoczesnej gminy, jest bliżej niż się wydaje. Polski Internet Rzeczy Jednocześnie trwa także budowa polskiej sieci LoRaWAN w ramach przedsięwzięcia Polski Internet Rzeczy realizowanego przez Projekt MdI (MiŚOT dla Internetu Rzeczy). Przez cały poprzedni rok nadajniki tego systemu komunikacji bezprzewodowej dalekiego zasięgu o małej mocy, rozsyłane były do małych i średnich operatorów. Docelowo Grupa MiŚOT stawia sobie za cel wdrożenie tej technologii w każdym powiecie. – Technologia LoRaWAN czyli z angielskiego Long Rage Wide Area Network opiera się na innowacyjnym podejściu do wykorzystania pasma radiowego poprzez jego szczególną modulację – mówi Tomasz Brol, ekspert Grupy MiŚOT. – To konkretny wynalazek opracowany przez firmę Semtech. Największą innowacją, jaką oferuje jest możliwość zbierania danych z ogromnej liczby czujników umieszczonych na niewielkim obszarze. Włączenie się w budowę sieci LoRaWAN pozwoli lokalnym operatorom nie tylko na uruchomienie nowatorskich rozwiązań związanych z Internetem Rzeczy, ale też projektów ogólnokrajowych, takich jak kompleksowe monitorowanie łańcucha dostaw. Stanowić też będzie tańszą konkurencję wobec rozwiązań opartych na sieci 5G. Inicjatorzy projektu Polski Internet Rzeczy podkreślają, że LoRaWAN otwiera nowe możliwości dla małych i średnich operatorów telekomunikacyjnych. Dzięki tej technologii wielu małych operatorów, którzy zaczynali jako małe sieci sąsiedzkie, wkrótce może stać się lokalnymi liderami inteligentnych technologii. – Wysyłając nadajniki do lokalnych operatorów w całej Polsce chcemy osiągnąć przewagę konkurencyjną oraz gotowość do pierwszych komercyjnych wdrożeń tej technologii już w tym roku. – podkreśla Sebastian Kachel, wiceprezes MiŚOT SA. – Naturalne w związku z tym było dla nas także zaangażowanie się w spotkania z administracją rządową i włączenie w prace Grupy Roboczej ds. Internetu Rzeczy, którym jest forum dialogu administracji rządowej ze stroną społeczną: biznesem, organizacjami pozarządowymi, ośrodkami akademickimi i naukowo-badawczymi – dodaje. Świat IoT Gdy polskie firmy właściwie dopiero przygotowują się do wprowadzenia rozwiązań opartych na IoT, świat idzie do przodu i wprowadza je na szeroką skalę. Dla przykładu, zintegrowana sieć czujników w australijskiej dolinie Latrobe Valley to największy na świecie system monitorowania środowiska. Zbierane i analizowane dane usprawniają lokalne rolnictwo, usługi komunalne oraz leśne, a także pracę służb ratowniczych. Do zebranych informacji dostęp mają również mieszkańcy i naukowcy, którzy w ten sposób mogą ocenić stan zdrowia populacji misiów koala oraz opracować strategię podtrzymania ich liczebności. Możliwe jest też szybkie reagowanie w sytuacji kryzysowej. Czujniki sterowane są poprzez program wykorzystujący sztuczną inteligencję i uczenie maszynowe. W efekcie osoby analizujące warunki przyrodnicze są w stanie identyfikować - w czasie rzeczywistym - groźne czynniki środowiskowe takie jak pożary i gwałtowny wzrost poziomu wody. Osoby zarządzające mogą w efekcie szybko podejmować decyzje, które chronią obywateli, mienie i zasoby naturalne środowiska. W kraju koali właściciele barów rozwiązali za pomocą IoT także problemy z zapewnieniem regularnego dostępu do piwa. Zdarzało się, że beczki tego trunku – szczególnie rzemieślniczego – kończyły się, a na kolejną dostawę trzeba było czekać kilka długich, upalnych dni. W innych miejscach zaś pojawiał się odwrotny problem – beczki zbyt długo leżały, co sprawiało, że piwo stawało się nieświeże. Powstało w związku z tym rozwiązanie polegające na tym, że sama beczka sygnalizuje kiedy kończy się jej zawartość. W tym celu inteligentne beczki wykorzystują właśnie sieć LoRaWAN. Co więcej, beczki przesyłają też informacje o temperaturze i lokalizacji. Pozwala to browarowi śledzić beczki, sprawdzać stan ich zawartości i warunki przechowywania. Jeśli więc beczka długo stoi w jednym pubie pełna, a większe zapotrzebowanie na dane piwo jest gdzie indziej, odbierze ją i przewiezie tam, gdzie trunek zostanie skonsumowany zanim straci walory smakowe. Niemcy dla odmiany mają być pierwszym krajem objętym programem planowania prac turbin wiatrowych w oparciu o prognozy sztucznej inteligencji dotyczące wiatru. Jeśli zgodnie z przewidywaniami pozwoli to na optymalizację pracy i przełoży się na wyższe przychody producenta energii, możemy spodziewać się naprawdę szerokiego zastosowania tego typu rozwiązania. Na tych przykładach widać już, jak szeroki jest rynek Internetu Rzeczy. Według szacunków ekspertów mali i średni operatorzy telekomunikacyjni mają zaś docelowo szansę na około 20 proc. rynku LoRaWAN w Polsce. Jest o co grać!

TECHNOLOGIA · CYBERBEZPIECZEŃSTWO · BIZNES

IoT w domu, gminie i na świecie

Czytaj więcej

Najnowsze

Wyciek danych z laboratorium ALAB może dotyczyć nie tylko jego klientów. Jak sprawdzić, czy nasze dane są bezpieczne?

ZUS chce mieć prawo kwestionowania wysokości podstawy wymiaru składek. Rzecznik MŚP interweniuje

Energia geotermalna Google’a

KoalaTel gotowa do wdrożenia

O nas

TECHNOLOGIA · CYBERBEZPIECZEŃSTWO · BIZNES

IoT w domu, gminie i na świecie

Czytaj więcej

ARTYKUŁY POWIĄZANE

Najnowsze

O nas