Jeszcze niedawno muzyka tworzona przez sztuczną inteligencję była ciekawostką dla technologicznych pasjonatów. Dziś to rzeczywistość branży fonograficznej. Xania Monet, wirtualna artystka stworzona przez amerykańską autorkę tekstów Telishę Jones, zadebiutowała na liście Adult R&B Airplay na trzydziestym miejscu. To pierwszy przypadek w historii Billboardu, gdy artysta wykreowany przy udziale algorytmów trafił na radiową listę przebojów.
Xania Monet nie jest w tym zjawisku osamotniona. W ostatnich dwóch miesiącach co najmniej sześciu wykonawców korzystających z narzędzi sztucznej inteligencji pojawiło się na różnych listach Billboardu. W niektórych przypadkach chodzi o współtworzenie muzyki przez człowieka i algorytm, w innych o całkowicie generowany materiał. Trudno dziś precyzyjnie określić skalę, ponieważ wiele projektów nie ujawnia stopnia wykorzystania technologii AI.
Telisha Jones, autorka stojąca za projektem Xania Monet, tworzy teksty i melodię, a muzykę generuje z pomocą platformy Suno. Twórczyni podkreśla, że traktuje AI jako narzędzie ułatwiające pracę, a nie zastępujące człowieka. Efekt jej eksperymentów przyciągnął uwagę branży. W październiku utwór Let Go, Let Go zajął trzecie miejsce na liście Hot Gospel Songs, a How Was I Supposed to Know? osiągnął dwudziestą pozycję na Hot R&B Songs. W krótkim czasie projekt podpisał kontrakt z wytwórnią Hallwood Media o wartości około trzech milionów dolarów.
Popularność Xanii Monet w internecie jest znacząca. Od lipca artystka opublikowała czterdzieści cztery utwory na Spotify, zdobyła ponad 1,2 mln miesięcznych słuchaczy i kilkaset tysięcy obserwujących w mediach społecznościowych. Sukces przeniósł się na radio, co potwierdziło wejście na listę Adult R&B Airplay w listopadzie.
Równolegle rośnie niepokój wśród muzyków i menedżerów. Część z nich wskazuje, że obecność artystów tworzonych przez AI może ograniczyć przestrzeń dla wykonawców, którzy budują karierę tradycyjnymi metodami. Radiowcy, tacy jak Tristan Douglas z kanadyjskiej stacji Flow 98.7, przyznają, że nie są gotowi, by emitować w pełni wirtualnych artystów. Jego zdaniem słuchacze oczekują autentycznych emocji i historii stojących za muzyką.
W tym samym czasie trwa ofensywa technologiczna dużych platform. Spotify poinformowało o współpracy z trzema największymi wytwórniami: Sony Music, Universal Music Group i Warner Music Group. Celem jest opracowanie odpowiedzialnych rozwiązań AI, które mają chronić prawa twórców i gwarantować im wynagrodzenie. Jednocześnie serwis przyznał, że w ciągu ostatniego roku usunął 75 mln utworów uznanych za spam, wygenerowanych przez sztuczną inteligencję. Dla porównania cały katalog Spotify liczy około 100 milionów nagrań.
To dowód na skalę problemu, z jakim mierzy się branża. AI pozwala w krótkim czasie tworzyć ogromne ilości muzyki, często bez wartości artystycznej, co utrudnia funkcjonowanie niezależnym wykonawcom. Każde odtworzenie trwające powyżej trzydziestu sekund generuje mikropłatność, przez co tysiące automatycznych nagrań rozpraszają przychody należne realnym artystom.
Jednocześnie trwają prace nad nowymi regulacjami. Trzy największe wytwórnie pozwały firmy Udio i Suno, oskarżając je o naruszenie praw autorskich. Celem tych działań jest wymuszenie licencjonowania materiałów wykorzystywanych przez algorytmy. Dyrektor Universal Music Group, Lucian Grainge, zapowiedział, że każda przyszła współpraca z firmami AI będzie wymagała zgody artysty.
Sytuacja zmienia się szybko. W ciągu pięciu kolejnych tygodni notowań Billboardu pojawiali się nowi wykonawcy wykorzystujący sztuczną inteligencję. Zjawisko nabiera tempa i pokazuje, że technologia nie jest już dodatkiem, lecz integralną częścią przemysłu muzycznego.
Xania Monet stała się symbolem tej transformacji. Jej sukces pokazuje potencjał nowych narzędzi, ale też odsłania luki prawne i etyczne. Rynek muzyczny, który przez lata opierał się na talencie, pracy i emocjach, musi dziś odpowiedzieć na pytanie, jaką wartość ma twórczość.
Czytaj także:
