Tylko do końca grudnia 2019 r. wybrani operatorzy telekomunikacyjni powinni dokonać wpisu do rejestru bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, tzw. BDO. Poniżej prezentujemy interpretację istniejących przepisów przygotowaną specjalnie dla branży MiŚOT przez prawników z ITB Legal. Przeczytaj i sprawdź, czy Ciebie też obejmuje ten obowiązek.
Ustawa o odpadach nakłada na pewne podmioty obowiązek wpisu do BDO – rejestru bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Rejestr prowadzi marszałek województwa, właściwy ze względu na miejsce wykonywania działalności. W pewnych okolicznościach, obowiązek ten obejmuje również przedsiębiorców telekomunikacyjnych.
Kto podlega obowiązkowi wpisu do rejestru?
Ustawa o odpadach wskazuje na 7 ustaw, z zakresu których istnieje obowiązek złożenia wniosku o wpis do BDO. Z punktu widzenia operatorów telekomunikacyjnych, najważniejszymi są:
[table id=21 /]
Aby ustalić, czy operator podlega obowiązkowi wpisu, konieczna jest weryfikacja, czy operator kwalifikuje się jako którykolwiek z zobowiązanych podmiotów. Większość z ww. ustaw zawiera definicję pozwalającą sprawdzić, czy operator jest wprowadzającym sprzęt, baterie czy produkty w opakowaniach w rozumieniu ustawy.
Wprowadzający na terytorium kraju produkty
Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej jako jedyna nie zawiera definicji wprowadzającego na terytorium kraju produktów. Z jej zakresu wynika, iż niewątpliwie jest nim przedsiębiorca w rozumieniu tej ustawy – tj. osoba fizyczna (w tym wspólnicy spółki cywilnej), osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą, dokonująca importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia produktów, w tym na potrzeby własne, oraz wytwórca wprowadzający produkty na terytorium kraju.
Jeżeli zatem operator importuje produkty (tzn. przywozi je z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej w celu ich wprowadzenia na terytorium kraju) lub dokonuje wewnątrzwspólnotowego ich nabycia (tzn. przywozi produkty z terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej w celu ich wprowadzenia na terytorium kraju), operator będzie wprowadzającym na terytorium kraju produkty i będzie podlegać obowiązkowi wpisu w BDO.
Wprowadzający sprzęt lub autoryzowany przedstawiciel
W rozumieniu ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, wprowadzającym sprzęt jest osoba fizyczna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba prawna, która, bez względu na wykorzystywaną technikę sprzedaży, w tym za pomocą środków porozumiewania się na odległość:
- ma siedzibę na terytorium kraju i produkuje sprzęt pod własną nazwą lub znakiem towarowym lub wprowadza do obrotu pod własną nazwą lub znakiem towarowym na terytorium kraju sprzęt zaprojektowany lub wyprodukowany dla niego,
Ponadto, dla spełnienia tej przesłanki konieczne jest, aby operator spełniał następujące warunki:
- ma siedzibę na terytorium kraju i pod własną nazwą lub znakiem towarowym odsprzedaje na terytorium kraju sprzęt wytworzony przez inne podmioty; odsprzedającego nie uznaje się za wprowadzającego sprzęt, jeżeli na sprzęcie znajdują się nazwa lub znak towarowy wprowadzającego sprzęt,
- ma siedzibę na terytorium kraju i wprowadza do obrotu w ramach swojej działalności sprzęt z innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego lub państwa niebędącego państwem członkowskim.
Istotne jest, że wprowadzający sprzęt wykorzystuje jakąkolwiek technikę sprzedaży. Udostępnianie sprzętu elektronicznego (w tym routerów, mostów sieciowych, dekoderów itp.) w sposób inny niż sprzedaż, nie kwalifikuje operatora jako wprowadzającego sprzęt. Popularną praktyką stosowaną przez operatorów jest dzierżawa lub użyczenie niezbędnego sprzętu na okres trwania umowy z obowiązkiem jego zwrotu po wygaśnięciu umowy. Nie jest to sprzedażą sprzętu, dzięki czemu w ogóle nie można mówić o uznaniu operatora za wprowadzającego sprzęt, a w konsekwencji – nie ma obowiązku wpisu do BDO.
Jeżeli jednak operator w jakikolwiek sposób sprzedaje sprzęt, wówczas obowiązek wpisu do BDO powstaje, jeżeli operator: (1) ma siedzibę na terytorium Polski oraz (2) produkuje lub wprowadza do obrotu pod własną nazwą lub znakiem towarowym sprzęt dla niego zaprojektowany lub wyprodukowany. W razie braku znaku towarowego na sprzedawanym sprzęcie, operator jest odsprzedającym sprzęt i podlega wpisowi do BDO. Obowiązek powstaje również, jeżeli w ramach swojej działalności operator wprowadza sprzęt do obrotu. W tym miejscu należy sięgnąć do kolejnych dwóch definicji: wprowadzenie do obrotu oraz udostępnienie na rynku.
Wprowadzeniem do obrotu jest udostępnienie na rynku sprzętu po raz pierwszy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, z kolei
udostępnieniem na rynku jest dostarczanie sprzętu w celu jego dystrybucji, konsumpcji lub używania na terytorium kraju w ramach działalności gospodarczej, odpłatnie lub nieodpłatnie.
Wprowadzający baterie lub akumulatory
Wprowadzającym baterie lub akumulatory jest przedsiębiorca, który wykonuje działalność gospodarczą w zakresie wprowadzania do obrotu baterii lub akumulatorów, w tym zamontowanych w sprzęcie lub pojazdach, po raz pierwszy na terytorium kraju.
Sama ta definicja zawiera kolejne odesłania. Zgodnie z ustawą, wprowadzaniem do obrotu jest odpłatne albo nieodpłatne udostępnienie na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym w celu używania lub dystrybucji. Przy czym wprowadzenie do obrotu baterii lub akumulatorów na terytorium kraju następuje z dniem:
- wydania baterii lub akumulatorów z magazynu lub przekazania osobie trzeciej, z przeznaczeniem do używania lub dystrybucji na terytorium kraju – w przypadku baterii lub akumulatorów wyprodukowanych na terytorium kraju;
- wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie;
- przywozu baterii lub akumulatorów na terytorium kraju.
Jeżeli wprowadzenie baterii lub akumulatorów do obrotu nastąpiło w dwóch terminach, za dzień wprowadzenia baterii lub akumulatorów do obrotu na terytorium kraju uważa się dzień wcześniejszy.
Większość urządzeń (routery, mosty sieciowe) posiada zasilanie sieciowe, a nie akumulatorowe. Jednakże należy mieć na uwadze, że definicja obejmuje baterie zamontowane w sprzęcie. Wlicza się w to baterie dołączone w zestawie do urządzeń, np. baterie do pilota od dekodera telewizyjnego.
W każdym przypadku należy rozważyć, czy to operator wprowadził sprzęt do obrotu, czy importer/dystrybutor, od którego sprzęt nabyto, mając na uwadze, że wprowadzeniem do obrotu jest dzień wcześniejszy. Operator podlega wpisowi, jeżeli samodzielnie importuje sprzęt lub nabywa go bezpośrednio od polskiego producenta. Wprowadzenie do obrotu sprzętu zawierającego baterie nabytego od importera lub z hurtowni jest wtórnym wprowadzeniem do obrotu, nieobjętym powyższą definicją. W takiej sytuacji operator nie ma obowiązku wpisu do rejestru.
Należy pamiętać, że to na operatorze będzie spoczywał obowiązek wykazania, że wprowadzenie nastąpiło z dniem innym niż wydanie sprzętu abonentowi. W każdym razie, wprowadzenie po raz drugi i wtórny nie jest wprowadzeniem w rozumieniu ustawy i nie stwarza obowiązku wpisu do rejestru.
Wprowadzający produkty w opakowaniach
Regulacja jest analogiczna do regulacji z ustawy o bateriach. Obowiązek obejmuje wprowadzających produkty w opakowaniach. Zgodnie z ustawą, wprowadzeniem produktu w opakowaniu jest odpłatne albo nieodpłatne udostępnienie opakowań lub produktów w opakowaniach po raz pierwszy na terytorium kraju w celu używania lub dystrybucji; za wprowadzenie do obrotu uważa się także:
- import opakowań,
- import produktów w opakowaniach,
- wewnątrzwspólnotowe nabycie opakowań,
- wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów w opakowaniach
– dokonywane na potrzeby wykonywanej działalności gospodarczej.
Ponownie jak w przypadku baterii. Udostępnienie abonentowi (np. routera w opakowaniu) musiałoby nastąpić po raz pierwszy na terytorium Polski, żeby było uznane za wprowadzanie produktu w opakowaniu. O ile operator sam nie importuje produktów w opakowaniach albo nie prowadzi hurtowni ze sprzętem, to udostępnienie sprzętu abonentowi jest wprowadzeniem po raz wtórny.
Podsumowanie
Jeżeli operator nie jest ani wprowadzającym baterie/akumulatory, ani wprowadzającym produkt w opakowaniu, ani nie można uznać, że wprowadza sprzęt do obrotu, w rozumieniu wskazanych wyżej ustaw, to w konsekwencji nie można też uznać, że ma obowiązek wpisać się do rejestru. Wszystkie przepisy dotyczą przede wszystkim importerów oraz podmioty wprowadzające produkty w kraju po raz pierwszy. Wtórna dystrybucja nie jest objęta żadnym z powyższych przepisów. Jeżeli natomiast operator spełnia choćby jedną ze wskazanych definicji, wówczas ma obowiązek wpisać się do BDO. Brak wpisu naraża operatorów na administracyjne kary pieniężne.
Oficjalna strona bazy danych odpadowych https://bdo.mos.gov.pl/
Tekst opracowała i przygotowała kancelaria ITB Legal, prowadząca między innymi blog prawny dla branży telekomunikacyjnej okablowani.pl.
