TECHNOLOGIA · CYBERBEZPIECZEŃSTWO · BIZNES

Ostrożny optymizm – raport o przyszłości rynku telekomunikacyjnego

Przyjrzeliśmy się dotyczącemu branży telekomunikacyjnej raportowi Annual Industry Survey za rok 2025. Wynika z niego, że mimo globalnych napięć gospodarczych, przychody operatorów na świecie w kończącym się roku rosły i powinny rosnąć nadal w najbliższych latach.

W raporcie przygotowanym przez Telecoms.com Intelligence widzimy obraz branży stabilnej, optymistycznej i przechodzącej konsekwentne zmiany. 56 proc. ankietowanych ocenia rok 2025 jako dobry lub bardzo dobry dla firm z branży telekomunikacyjnych. Aż 74 proc. spodziewa się pozytywnej koniunktury w 2026 r. Co ciekawe, najbardziej optymistyczni są operatorzy (71 proc. z nich uważa, że bieżący rok był co najmniej dobry). Oznacza to, że rynek znajduje się na etapie mądrego zarządzania dojrzałością, co w uproszczeniu sprowadza się szukania nowych strumieni przychodów przy jednoczesnej ochronie marż i efektywności.

Czwarty rok z rzędu największym zagrożeniem dla długoterminowej rentowności firm telekomunikacyjnych pozostaje presja cenowa i spadek marż (38 proc. wskazań). Do tego dochodzą cyberataki i wycieki danych (30 proc.), wolna adopcja przełomowych technologii oraz regulacje (po 27 proc.), a także wojny i geopolityka (26 proc.). Choć raport nie wydziela sektora małych i średnich przedsiębiorstw, widać tu trendy dotykające także MiŚOT-ów (małych i średnich operatorów telekomunikacyjnych).

W co branża będzie inwestować?

W badaniu pytano o priorytety inwestycyjne na 2026 r. Na pierwszym miejscu znalazło się tu bezpieczeństwo (43 proc. wszystkich respondentów), wyprzedzając nawet sztuczną inteligencję. Trudno się dziwić. Rosnąca skala ataków DDoS, wycieków danych i nadużyć API (raport wspomina m.in. serię incydentów w T-Mobile US, które skończyły się wielomilionowymi karami i koniecznością inwestycji w poprawę cyberbezpieczeństwa) jest wyraźnie odczuwalna.

Kolejne priorytety na liście to generatywna AI (40 proc.) i wyróżnieni odrębnie – agenci AI (38 proc.). Następnie transformacja cyfrowa (36 proc.), pełne wdrożenie 5G (45 proc.), a także m.in. modernizacja BSS/OSS, IoT, broadband, FWA.

To rozproszenie wiąże się z obserwacją, że wiele firm próbuje łapać kilka srok za ogon. Zamiast jasno zdefiniowanych kierunków rozwoju, mamy kilkanaście pól, które otrzymało po 27–35 proc. wskazań. W efekcie Autorzy raportu zadają wprost pytanie: Czy operatorzy nie rozcieńczają w ten sposób inwestycji? Czy nie wynika to z lęku przed tym, by nie przegapić kolejnej wielkiej fali, niezależnie od tego, czy będzie nią AI, IoT, FWA czy coś jeszcze innego?

Network API – obietnica monetyzacji 5G

U operatorów sieci komórkowych przyszłość monetyzacji 5G i sieci programowalnych mocno wiąże się z network API. Prognozy respondentów są w tym zakresie bardzo ambitne. Według Juniper Research przychody z network API mogą urosnąć z 284 mln USD w 2025 r. do ponad 8 mld USD w 2030 r., a Omdia mówi nawet o 10,3 mld USD w tym samym horyzoncie czasu. Mimo tego, API nie jest jeszcze wdrożone u większości operatorów:

  • 55 proc. respondentów uważa wdrożenie API za ważne, ale niepilne;
  • tylko 25 proc. mówi, że to priorytet strategiczny i krytyczny;
  • rzuca się w oczy zróżnicowanie etapów wdrożenia: ok. 26 proc. jest na etapie badań i eksploracji, 21 proc. w fazie planowania, 22 proc. w trakcie pierwszych wdrożeń, jedynie 23 proc. oferuje już takie usługi.

Największym hamulcem są w tym zakresie kwestie bezpieczeństwa i prywatności (47 proc. wszystkich odpowiedzi) oraz obawy o fragmentację i brak standaryzacji (43 proc. ). Nieprzypadkowo też jedną z najbardziej pożądanych funkcji API jest QoS management (31 proc.) i security/authentication (25 proc.). Operatorzy chcą nie tylko zarabiać na udostępnianiu sieci, ale też używać API jako narzędzia do uszczelniania bezpieczeństwa i kontroli jakości.

AI w praktyce – między optymalizacją kosztów i kryzysem zaufania

Raport Telecoms.com Intelligence dużo miejsca poświęca sztucznej inteligencji. Pokazuje, że AI w telekomunikacji nie jest już ciekawostką, ale też nie jest jeszcze masowo zintegrowana z biznesem:

  • 38 proc. firm dopiero eksploruje koncepcje i zastosowania;
  • 19 proc. jest na etapie pilotaży;
  • 33 proc. wdraża AI w wybranych obszarach;
  • tylko 8 proc. mówi o pełnej integracji tej technologii w firmie.

Operatorzy widzą zaś w AI przede wszystkim narzędzie redukcji kosztów – 33 proc. respondentów uważa to za główną korzyść z tej technologii. Zaraz potem wymienia się poprawę customer experience (31 proc.).

Vendorzy patrzą na to odwrotnie: stawiają najpierw na CX, potem na optymalizację. Co symptomatyczne, tylko nieliczni wskazują jako główną korzyść przewagę konkurencyjną wynikającą z wdrożenia AI wzrost przychodów czy bezpieczeństwo. To sugeruje, że w przewidywalnej przyszłości AI będzie raczej silnikiem oszczędności niż źródłem nowych przychodów.

Największymi barierami skalowania AI w telekomach są natomiast:

  • brak specjalistów (48 proc.);
  • brak modeli specyficznych dla telekomunikacji (47 proc. odpowiedzi);
  • koszty, opór organizacyjny i trudność w mierzeniu ROI (po ok. 31 proc.).

Klasyczne modele AI przeznaczone są do ogólnego przeznaczenia i trenowane na całym internecie. W efekcie nie są wystarczające do specyficznych zastosowań branży telekomunikacyjnej. Jeśli branża chce realnie skalować AI do 2030 r., potrzebuje branżowych modeli.

Do tego dochodzą obawy: około 31 proc. ankietowanych najbardziej boi się o prywatność i bezpieczeństwo danych, a 19 proc. – o nadmierne poleganie na systemach AI. Przy jednoczesnych planach redukcji zatrudnienia i automatyzacji procesów rodzi to ryzyko stopniowego wypłukiwania kompetencji ludzkich z organizacji. Co gdy wówczas AI zawiedzie? Może już nie być komu położyć ręki na głównym wyłączniku.

Nieprzypadkowo ponad jedna trzecia firm deklaruje, że przygotowuje się na przyszłe potrzeby kadrowe w AI poprzez programy reskillingu i upskillingu, a kolejne 24 proc. – poprzez szerzej zakrojone strategie rozwoju talentów. To wskazuje, że przyszłość rynku pracy w telekomunikacji nie będzie zdominowana wyłącznie przez nowych ludzi od AI.

Podsumowanie

Z opracowania wyłania się obraz rynku, który:

  • rośnie umiarkowanie, ale stabilnie;
  • żyje pod stałą presją marżową;
  • wejście w nowe obszary (API, AI, 5G SA, bezpieczeństwo) traktuje jako warunek przetrwania, a nie luksus;
  • musi jednocześnie radzić sobie z geopolityką, regulacjami i coraz bardziej wyrafinowanymi cyberzagrożeniami.

Warto też zwrócić uwagę, że przyszłość telekomunikacji według tego raportu nie jest futurystyczną wizją sieci 6G i metawersum, które niemal od początku konsekwentnie negowaliśmy na ISPortalu.

Zarysowany tu scenariusz na przyszłość to:

  • bardziej bezpieczne, programowalne sieci;
  • powolne, konsekwentne przechodzenie operatorów komórkowych na 5G;
  • budowy ekosystemów wokół API i deweloperów;
  • pragmatycznego wykorzystania AI – głównie tam, gdzie realnie obniża koszty i poprawia jakość działania sieci i obsługi klienta.

Czyli mniej fajerwerków, więcej rzemiosła. A w tym MiŚOT-y są przecież najlepsze!

Czytaj także:

Marek Nowak
Marek Nowak
Redaktor naczelny ISPortal, wcześniej związany między innymi z miesięcznikiem Mobile Internet. Artykuły dotyczące nowych technologii publikował także w portalu Trojmiasto.pl. Po godzinach tworzy opowiadania science-fiction, które ukazały się w kilku już pismach literackich (Nowa Fantastyka, Epea, QFant).

przeczytaj najnowszy numer isporfessional

Najnowsze