[miejsce publikacji] ICT Professional, Nr 4 – jesień 2014, strona 22.
[rubryka] Zarządzanie
[autor] Joanna Łęczycka
[tytuł] Jakość siłą całej branży
___________________________________________________________________________________________________________
Jakość siłą całej branży
Słowo „jakość” jak mantra przewija się przez rynek, wyznaczając kierunek rozwoju każdej branży. Okazuje się bowiem, że Polacy przywiązują coraz większą wagę do jakości i są w stanie zapłacić więcej za produkty i usługi o lepszym standardzie. Problem pojawia się, gdy zaczynamy definiować jakość i szukać jej parametrów. Z taką inicjatywą, mającą na celu poprawę standardu i jego ujednolicenie, wyszła branża dostawców usług internetowych. W tym przypadku jakość jest bowiem głównym kryterium oceny usług jak i całej branży oraz zasadniczym przedmiotem reklamacji konsumentów.
Zwykłemu konsumentowi trudno odnaleźć się w specyfikacjach internetowych łączy, w zapisach umów, parametrach. Wskaźniki są dla niego tylko zapisem cyfr, które w niejasny sposób przekładają się na funkcjonowanie Internetu. Nie ma również możliwości porównania parametrów w odniesieniu do standardów lub innych sieci, w wyniku czego często klient podejmuje nieświadome decyzje, które kończą się reklamacjami i skargami. Opracowanie jasnego i transparentnego standardu jakościowego pomoże konsumentowi w podejmowaniu decyzji ale także podniesie konkurencję między operatorami o najwyższą jakość usług.
Trudna praca nad standardem
Wielu klientów na własnej skórze doświadcza różnic w przepustowości Internetu. Dopiero po podpisaniu umowy zdają sobie sprawę z tego, że zapisana w niej szybkość transferu jest wartością maksymalną i może być osiągnięta tylko w pewnych warunkach. Na te warunki ma wpływ między innymi liczba użytkowników czy jakość sprzętu klienta. Pojawia się więc konflikt – czy wina leży po stronie operatora czy też sposób użytkowania nie spełnia kryteriów. Urząd Komunikacji Elektronicznej podjął kroki w celu usystematyzowania tego zagadnienia i ustalenia reguł określania jakości Internetu.
Podpisane z inicjatywy UKE Memorandum stało się początkiem zmian mających na celu zapewnienie przejrzystości umów, ujednolicenie wskaźników jakości czy wprowadzenie progów minimalnych poszczególnych parametrów. Jednym z zadań było stworzenie listy wyznaczników jakości oraz ustalenie wspólnych metod pomiaru. W indeksie wskaźników jakości, opublikowanym na początku 2014 r., umieszczono m.in. czas oczekiwania na przyłączenie do publicznej sieci telekomunikacyjnej, czas oczekiwania na połączenie z infolinią operatora, czas usunięcia awarii lub usterki czy sumę reklamacji poprawności faktur. Dzięki regulacji użytkownicy w Polsce będą mieli otwarty dostęp do czytelnej informacji na temat jakości Internetu, a operatorzy będą zmotywowani do większej dbałości o standardy swoich usług. Będą mieli bowiem obowiązek publikowania raportów w swojej sieci oraz przekazywania ich do Prezesa UKE. Dzięki temu konsument będzie mógł wybrać usługę najwyższej jakości, która jest na bieżąco weryfikowana i sprawdzana w sposób przejrzysty i transparentny.
Wskaźniki jakości Internetu
Priorytetem wspólnej polityki jakościowej dostawców Internetu było stworzenie indeksu wskaźników, który w sposób czytelny i przejrzysty pozwoli na ewidencję standardu usług. Podstawę opracowania wskaźników stanowiły kryteria przydatności oraz przystępności dla zwykłego konsumenta, użytkownika Internetu. Podział uwzględnia zarówno czynniki administracyjne jak i techniczne. Te pierwsze określają czas średniego oczekiwania na połączenie z działem obsługi klienta oraz poprawność faktur. Czynniki techniczne charakteryzuje wskaźnik prędkości transmisji danych oraz opóźnienia pakietów danych. Memorandum wyznaczyło także progi dla poszczególnych wskaźników, które wyznaczają minimalne i bardzo dobre wartości jakości.
Wskaźnik |
Zakres dla jakości dobrej |
Zakres dla jakości zadowalającej |
Zakres dla jakości niskiej |
Wskaźnik średniego czasu oczekiwania na połączenie z personelem |
<= 60 s |
Więcej niż 60 s, ale mniej niż 120 s |
120 s lub więcej |
Wskaźnik poprawności faktur |
Powyżej 97,5% |
od 95,1 do 97,5% włącznie |
Poniżej 95,1% |
Wskaźnik skuteczności połączeń telefonicznych |
Powyżej 98% |
od 95 do 98% włącznie |
Poniżej 95% |
Wskaźnik połączeń przerwanych |
Poniżej 2% |
od 2 do 5% włącznie |
Powyżej 5% |
Wskaźnik jakości mowy |
Powyżej 90% |
od 80 do 90% włącznie |
Poniżej 80% |
Fot. Tabela: www.uke.gov.pl
Najtrudniejsze do określenia okazały się wskaźniki dotyczące prędkości transmisji oraz opóźnienia. Wymagało to wskazania najpopularniejszych aplikacji oraz ustalenia wartości granicznych, które pozwalają na bezproblemowe korzystanie z nich.
Grupa aplikacji |
Prędkość transmisji nie mniejsza niż: |
Opóźnienie nie większe niż: |
Przeglądanie stron WWW |
1 Mb/s DL |
200 ms |
Oglądanie wideo w jakości SD |
2 Mb/s DL |
200 ms |
Oglądanie wideo w jakości HD |
6 Mb/s DL |
200 ms |
Rozmowy wideo HD |
1,5 Mb/s DL i UL |
150 ms |
Usługi telefoniczne w technologii VoIP |
64 kb/s DL i UL |
150 ms |
Usługi Multiroom (3x wideo HD) |
18 Mb/s DL |
200 ms |
Gry sieciowe czasu rzeczywistego |
2 Mb/s DL i 1,5 Mb/s UL |
30 ms |
Gry sieciowe pozostałe (planszowe itp.) |
1 Mb/s DL i UL |
200 ms |
* DL – prędkość do abonenta (downlink); UL – prędkość od abonenta (uplink).
Fot. Tabela: www.uke.gov.pl
Jakość mierzona regularnie
Jednym z głównych założeń memorandum UKE było to, żeby pomiary jakości były porównywalne, czyli żeby dokonywane były w tych samych warunkach i na tych samych zasadach. W tym celu pomiary powinny być przeprowadzane jednocześnie i równolegle dla wszystkich podmiotów oraz dla wszystkich rodzajów usług i aplikacji. Pomiary realizowane są przez jednostkę niezależną, regularnie i pod nadzorem UKE. W tym celu tworzony jest System Monitorowania Parametrów Jakości Usług Szerokopasmowych (SMPJUSz). – Celem Systemu SMPJUSz jest utworzenie narzędzia, które pozwoli dokonać pomiarów oddzielnie dla różnych rodzajów usług internetowych i zweryfikować istotne dla nich parametry – mówi Piotr Łukawski z Departamentu Rozwoju Infrastruktury UKE – Na podstawie pomiarów zostanie wygenerowany dla użytkownika raport informujący o jakości usługi dostępu do Internetu. Użytkownik będzie mógł się też dowiedzieć, w jaki sposób mierzone parametry wpływają na jakość poszczególnych usług internetowych, z których korzysta w sieci, jak również o innych czynnikach, które mogą mieć wpływ na korzystanie z tych usług. Dodatkowo system umożliwi także Urzędowi analizę danych jakościowych dotyczących sieci w Polsce.
Sygnatariusze Memorandum potwierdzili gotowość przesyłania do UKE danych sprawozdawczych, w tym przede wszystkim wskaźników administracyjnych, od połowy lipca bieżącego roku. Ostateczny termin przyjęty w „Raporcie z prac Memorandum (…)”, przeznaczony na zebranie danych za I półrocze, to 31 sierpnia, natomiast za II półrocze – 28 lutego. – W praktyce oznacza to, że wskaźniki administracyjne dla poszczególnych operatorów poznamy najprawdopodobniej we wrześniu tego roku – mówi Dawid Piekarz, Rzecznik Prasowy UKE. Kolejne aktualizacje będą publikowane dwa razy w roku. Na chwilę obecną do UKE wpłynęło 14 deklaracji o przystąpieniu do badań i publikacji wyników.
Rynek dostawców Internetu z godłem jakości
„Memorandum w sprawie współpracy na rzecz podnoszenia jakości usług” to pierwsze i, jak dotąd, jedyne w Europie tego typu przedsięwzięcie regulacyjne, zakładające dobrowolne i oparte na konsensusie, porozumienie z udziałem poszczególnych operatorów i regulatora rynku. Daje to możliwość bezprecedensowego podniesienia standardu usług internetowych, które może stać się początkiem większej dbałości operatorów o wskaźniki jakościowe. Inicjatywa wprowadza element zdrowej rywalizacji o najwyższe indeksy jakościowe między podmiotami. Przejrzyste zasady pomiarowe sprawiają, że ranking będzie wiarygodnym źródłem wiedzy dla konsumentów . Wysokie wyniki to także doskonały kontent marketingowy, który może być wykorzystywany przez liderów jakości usług internetowych.
Jakość jest siłą całej branży. Troska o wysokie standardy oferty i obsługi klienta wzmacnia zaufanie konsumentów do usług internetowych i wpływa na wizerunek polskich dostawców Internetu.
W dobie dużej konkurencji udokumentowana jakość staje ważną kartą na trudnym rynku usług internetowych.