Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej podało, że kwota wykrytych nieprawidłowości w projektach dofinansowanych ze środków europejskich wynosi 1,78 mld zł. Nieprawidłowo wydatkowane fundusze będą musiały zostać zwrócone. Z otrzymania unijnego dofinansowania jest też wykluczonych ponad 1,9 tys. jednostek.
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej przedstawiło zestawienie kwot wydatków kwalifikowanych oraz dofinansowania, które zostały zarejestrowane do końca stycznia 2023 r. w ramach tak zwanego rejestru obciążeń na projekcie (ROP). Zestawienie odnosi się do programów operacyjnych z perspektywy 2014-2020.
Rejestr zawiera nieprawidłowości w rozumieniu formalnoprawnym oraz zwykłe błędy operatorskie. Znajdują się w nim również niewykorzystane środki z płatności zaliczkowych zwracane przez beneficjentów do właściwych instytucji.
W sumie w rejestrze znajduje się ponad 9,7 mld zł wydatków kwalifikowalnych i ,7 mld zł wydatków kwalifikowalnych. Nieprawidłowości stwierdzono na 2,62 mld zł w wydatkach kwalifikowalnych i 1,78 mld zł w dofinansowaniach.
Najwyższe kwoty dotyczą programu Inteligentny Rozwój. Tam kwota nieprawidłowości w wydatkach kwalifikowalnych to ponad 1,17 mld zł, a w dofinansowaniach – 675 mln zł. Drugie miejsce w tym niechlubnym rankingu zajął RPO Woj. Mazowieckiego. Stwierdzono tam nieprawidłowości w wydatkach kwalifikowalnych na 174 mln zł i prawie 127 mln zł w dofinansowaniach.
Na 6 lutego 2023 r. 1912 podmiotów zostało wykluczonych z możliwości otrzymania środków przeznaczonych na realizację programów finansowanych ze środków europejskich. Najwięcej z nich znajduje się w województwie mazowieckim – 463 i wielkopolskim – 261.
Jak wygląda procedura zwrotu nieprawidłowo wydatkowanych funduszy UE?
Proces stwierdzenia nieprawidłowości w rozliczeniach dofinansowań to początek procedury. Zgodnie z regulującym odzyskiwanie środków art. 207 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych nieprawidłowo wykorzystane środki podlegają zwrotowi wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych.
Pierwszym etapem zwrotu środków jest wezwanie przez instytucję, która podpisała z beneficjentem umowę o dofinansowaniem, beneficjenta do zwrotu środków. Ma na to czas 14 dni od dnia doręczenia wezwania. Zwrot środków może się również odbyć przez wyrażenie zgody na pomniejszenie kolejnych płatności o daną kwotę.
Jeśli termin upłynie, a pieniądze nie zostaną zwrócone, wskazany w ustawie organ wydaje decyzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się odsetki. Ustala on także sposób zwrotu środków.
Beneficjent może odwołać się od decyzji do właściwej instytucji zarządzającej. Jeśli decyzja wydana była w pierwszej instancji przez instytucję zarządzającą, może złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Odzyskane środki wrócą do źródła, z którego były wypłacone. Jest to głównie budżet środków europejskich stanowiący wyodrębnioną część budżetu państwa. Środki nie podlegają zwrotowi do Komisji Europejskiej. Mogą za to służyć finansowaniu płatności na rzecz kolejnych projektów i beneficjentów w ramach programów polityki spójności.
Źródło: samorząd.pap.pl
