Rozpoczęta przez nas dyskusja na temat zapełniania białych plam, zgodnie z przewidywaniami, okazała się niezwykle aktualna. Centrum Projektów Polska Cyfrowa opublikowało właśnie proponowane warunki IV naboru w ramach Inwestycji C1.1.1 KPO, operatorzy nie skąpili komentarzy, wypowiedzi udzielił nam także Piotr Wiąckiewicz z Krajowej Izby Komunikacji Ethernetowej.
Na wstępie zastrzec należy, że opublikowane przez Centrum Projektów Polska Cyfrowa proponowane warunki IV naboru w ramach Inwestycji C1.1.1 KPO – „Zapewnienie dostępu do bardzo szybkiego internetu na obszarach białych plam” nie są jeszcze ostateczne. Dokument zawiera wprawdzie kluczowe informacje na temat naboru, w tym:
- zasady wyboru punktów adresowych,
- limity wartości projektów i warunki składania wniosków,
- harmonogram realizacji przedsięwzięcia,
- zasady dofinansowania i wymagania finansowe,
ale CPPC wskazuje jednocześnie termin zgłaszania uwag do tego dokumentu (należy je przesyłać na adres: C1.1.1kpo@cppc.gov.pl).
Zwróciło też naszą uwagę, że został wskazany niezwykle krótki termin konsultacji. Ostateczny termin to piątek, 21 marca 2025 r., godzina 23:59.
Rozsądna propozycja
Najważniejsze z punktu widzenia małych i średnich operatorów telekomunikacyjnych są trzy pierwsze punkty:
- Brak odgórnie narzucanych obszarów konkursowych i administracyjnych granic projektów;
- Dowolność wyboru adresów – operatorzy pracują na ustalonej dla naboru liście białych plam, ale samodzielnie wybierają adresy do projektów;
- Każdy punkt adresowy stanowi odrębny obszar konkursowy i może być realizowany wyłącznie w ramach jednego przedsięwzięcia. W przypadku, gdy dwóch lub więcej wnioskodawców zadeklaruje do objęcia zasięgiem sieci ten sam punkt lub punkty adresowe, o wyznaczeniu punktu adresowego do realizacji przez danego wnioskodawcę decyduje spełnienie wszystkich kryteriów ocenianych metodą zero-jedynkową oraz liczba punktów przyznana w ramach kryterium „Minimalizacja wkładu publicznego”. Jeśli dwóch lub więcej Wnioskodawców otrzyma jednakową, najwyższą liczbę punktów w ramach kryterium punktowanego, dany punkt adresowy zostanie przypisany wnioskodawcy, który jako pierwszy złożył wniosek w naborze, zgodnie z datą z systemu LSI.
Brak odgórnie narzucanych obszarów konkursowych i administracyjnych granic projektów w IV naborze KPO to dobra informacja dla lokalnych operatorów
Wskazane zostały także pewne graniczenia dotyczące projektów: nie mniej niż zadeklarowanych 200 punktów adresowych lub wartość projektu wynosząca minimum 800 tys. zł, a maksymalna wartość projektu nie może przekroczyć 40 mln zł.
Każdy wnioskodawca może złożyć tylko jeden wniosek, jednak możliwe jest złożenie drugiego wniosku i realizacja więcej niż jednego przedsięwzięcia, pod warunkiem, że wartość pierwszego składanego wniosku wynosi 40 mln zł.
Punkty adresowe w obu wnioskach nie mogą się powtarzać. Wnioskodawca wybierając punkty adresowe, które planuje objąć zasięgiem będzie wskazywał termin ich wykonania. W przypadku przedłużenia realizacji inwestycji KPO możliwe będzie przypisanie punktów do 3 kamieni milowych z określonym terminem realizacji:
- pierwszy kamień milowy (Etap 1) – do 31 sierpnia 2026 r. (deklaracja min. 200 PA lub wartość projektu 800 tys. zł);
- drugi kamień milowy (Etap 2) – realizacja po 31 sierpnia 2026 r. do 31 marca 2027 r.;
- trzeci kamień milowy (Etap 3) – realizacja po 31 marca 2027 r. do 31 sierpnia 2027 r.
Umowa zawierana byłaby na kwotę dot. punktów przyporządkowanych do max. 3 kamieni milowych, przy czym możliwość realizacji inwestycji po 31 sierpnia 2026 r. będzie uzależniona od zgody Komisji Europejskiej na przedłużenie terminu realizacji Inwestycji C1.1.1 KPO. Zgoda powinna zostać potwierdzona z Komisją Europejską nie później niż I kwartał 2026 r.
Wnioskodawca może zrealizować punkty adresowe z II i III kamienia milowego wcześniej, w ramach okresu I kamienia milowego (tj. do 31 sierpnia 2026 r.), bez konieczności uzyskania zgody CPPC.
– Zaproponowane warunki wydają się rozsądne, ale chciałbym zwrócić uwagę, że przedłużenie terminu realizacji projektów wciąż nie jest pewne, a to kwestia bardzo istotna dla wielu lokalnych ISP – zaznacza Piotr Wiąckiewicz z KIKE. – Także mniejsze obszary konkursowe, o które walczyliśmy przez lata, nie spowodowały większego zainteresowania ostatnim naborem ze strony małych i średnich operatorów telekomunikacyjnych.
Problemów było rzeczywiście więcej, a kolejne propozycje CPPC wskazują, że przynajmniej częściowo wsłuchano się w głosy lokalnych operatorów.
Mniej wymagań i obowiązków
Kolejne przedstawione przez CPPC punkty warunków IV naboru podkreślają wysoki poziom dofinansowania projektów (95 proc.), które obejmuje zarówno koszt objęcia zasięgiem, jak i trzyletniego utrzymania sieci.
Zaproponowano także by w ramach kryterium punktowanego dotyczącego minimalizacji wkładu publicznego ocenie podlegał stosunek uśrednionej stawki jednostkowej zaproponowanej przez operatora wnioskującego o dofinansowanie, do uśrednionej stawki referencyjnej dla kraju, określonej w naborze.
Uśredniona stawka jednostkowa to wartość, na podstawie której wyliczany będzie współczynnik obniżenia wkładu publicznego. Wnioskodawca może zadeklarować stawkę niższą niż uśredniona stawka referencyjna dla kraju, co skutkuje zmniejszeniem kwoty dofinansowania. Obniżenie to może wynosić maksymalnie 10 proc. w stosunku do stawki referencyjnej podanej w naborze i dotyczy jednakowo wszystkich punktów adresowych objętych wnioskiem.
Zapowiedziano także maksymalne uproszczenie wniosków o dofinansowanie oraz ich ocen, szczególnie dla projektów o wartości do trzech milinów złotych, w których uproszczony będzie także proces oceny finansowej (brak analizy płynności finansowej, zaliczka będzie wypłacana pod warunkiem przedstawienia gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej na najwyższą wartość transzy zaliczki).
Nieco inne warunki dotyczyć będą projektów o wartości powyżej trzech milinów złotych. Tutaj zachowany będzie obowiązek wykonania analizy finansowej (pozytywna ocena kryterium umożliwia wypłatę zaliczki bez zabezpieczenia w postaci gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej na najwyższą wartość transzy zaliczki, natomiast w przypadku negatywnej oceny kryterium wniosek nie jest rekomendowany do wsparcia).
wprowadzone będzie zwolnienie z obowiązku zatwierdzania ofert hurtowych oraz wprowadzenie wzorcowej oferty dostępu hurtowego
Na koniec wskazano, że w nowym naborze:
- rozliczeniu podlegać będzie faktyczna liczba punktów adresowych objętych zasięgiem,
- wprowadzone będzie zwolnienie z obowiązku zatwierdzania ofert hurtowych oraz wprowadzenie wzorcowej oferty dostępu hurtowego.
– Przy przedstawionych warunkach aktualne jest moje wcześniejsze zastrzeżenie o zmienności postępowań z naboru na nabór – podsumowuje Piotr Wiąckiewicz. – Nie pozwalało to operatorom długodystansowo przygotować się do kolejnych konkursów.
Zdanie odrębne
Tymczasem w opiniach na grupie drMiŚOT pojawiła się i taka, że białe plamy nie istnieją w Polsce już od co najmniej 15 lat. Autor tej wypowiedzi precyzuje, że nie zna miejsc u siebie w powiecie, gdzie nie ma jakiegokolwiek internetu. Są owszem miejsca w których nie dociera internet kablowy – a jedynie radio czy satelita – ale wszędzie, o ile jest ktoś w stanie zapłacić rozsądne pieniądze, uzyska 30Mbit/s.
Czy to jednak współcześnie wystarcza?