Podczas prowadzenia działalności gospodarczej, prędzej czy później każdy spotka się z procedurą odzyskiwania należności. Nie inaczej jest w branży telekomunikacyjnej. Niniejszy artykuł przybliża koncepcję przedawnienia i terminy przedawnień roszczeń w kontekście działalności telekomunikacyjnej.
Czym jest przedawnienie roszczeń?
Zgodnie z art. 117 §1 kodeksu cywilnego roszczenia majątkowe (z wyjątkami wskazanymi w ustawie) ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia dłużnik może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzekł się tego uprawnienia.
Przedawnienie roszczenia nie oznacza przy tym, że dług nie istnieje. Cały czas można dochodzić jego zaspokojenia sądownie, dłużnik może się jednak uchylić od tego obowiązku. Podniesiony przez dłużnika przed sądem skuteczny zarzut przedawnienia prowadzi do przegranej przez wierzyciela sprawy sądowej. Należy również wskazać, że w przypadku sporu z konsumentem, sąd sam (z urzędu) bada, czy w danej sprawie nie nastąpiło przedawnienie. Jeżeli termin przedawnienia wynosi co najmniej dwa lata, termin przedawnienia upływa z końcem roku kalendarzowego.
Usługi telekomunikacyjne a przedawnienie
Swego czasu – ze względu na brak precyzji przepisów – istniał spór, z upływem jakiego terminu powinno przedawniać się roszczenie wynikające z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Część prawników uważała, że jest to umowa świadczenia usług w rozumieniu kodeksu cywilnego i tak jak dla umowy zlecenia powinno stosować się termin 2-letni. Wątpliwości rozwiał dopiero Sąd Najwyższy.
Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2009 r. (sygn. akt III CZP 20/2009) termin przedawnienia roszczenia o opłatę abonamentową i wynagrodzenie za połączenia telefoniczne z umowy o świadczenie usług telefonicznych, zawartej na podstawie ustawy z 16.07.2004 r. – prawo telekomunikacyjne (Dz.U. 2004 r., Nr 171, poz. 1800, ze zm.), określa art. 118 k.c. Oznacza to, że termin przedawnienia roszczenia o zapłatę opłaty abonamentowej i wynagrodzenia za usługi telekomunikacyjne świadczone na podstawie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, wynosi trzy lata na koniec roku kalendarzowego, od czasu, kiedy roszczenie stało się wymagalne
Dodajmy tu, że roszczenie staje się wymagalne w dniu oznaczonym w umowie o świadczenie usług telekomunikacyjnych (na ogół fakturze wystawionej na podstawie umowy) lub przepisach ustawy.
Roszczenie z tytułu sprzedaży sprzętu
Część operatorów nie przekazuje sprzętu abonentom do korzystania (użyczenie, dzierżawa sprzętu), lecz go sprzedaje. Dodatkowo, wielu przedsiębiorców telekomunikacyjnych w ramach prowadzonej działalności zajmuje się również sprzedażą różnego rodzaju urządzeń. Takie roszczenie ma inny termin przedawnienia. Zgodnie z art. 554 k.c. roszczenie z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności sprzedawcy przedawnia się z upływem dwóch lat na koniec roku kalendarzowego.
Co przerywa bieg przedawnienia?
Warto pamiętać, że bieg przedawnienia może zostać przerwany. Po każdym przerwaniu przedawnienia termin ten biegnie na nowo. Co w takim razie przerywa bieg przedawnienia?
Zgodnie z art. 123 k.c. przedawnienie przerywa uznanie roszczenia przez dłużnika oraz podjęcie każdej czynności przed sądem lub odpowiednim organem powołanym do rozpoznania spraw lub egzekwowania roszczeń lub sądem polubownym, która została podjęta w celu dochodzenia, ustalenia lub zaspokojenia i zabezpieczenia roszczenia.
Oznacza to, że wytoczenie powództwa przerwie bieg przedawnienia. Tak samo będzie z podpisaniem ugody lub porozumienia z dłużnikiem i zobowiązanie się przez niego do spłaty zadłużenia.
Ponadto roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd przedawnia się z upływem sześciu lat. Oznacza to, że w przypadku skierowania sprawy do sądu przed upływem okresu przedawnienia, nie tylko spowoduje przerwanie biegu przedawnienia, ale również w przypadku wygrania sprawy, wydłuży się termin przedawnienia, który może być przerwany np. poprzez skierowanie sprawy do egzekucji.