Kontynuujemy cykl artykułów z zakresu terminologii konsolidacyjnej. Tym razem przybliżę pojęcie centrum kompetencyjnego.
Zaznaczę na wstępie, że definicja centrum kompetencyjnego nie jest ustandaryzowana, a zakres działalności takiego centrum jest umowny i zależy od organizacji, w której działa. Najczęściej tego typu rozwiązanie występuje w dużych instytucjach z rozproszoną lokalizacją lub jednostkami rozrzuconymi na dużym obszarze. Drugim, częstszym przykładem występowania centrów kompetencyjnych są grupy kapitałowe.
Taki właśnie model wykorzystania centrum kompetencyjnego jest budowany w Grupie MIŚOT. Warto podkreślić, że proces budowy takiego centrum jest procesem ciągłym, powinien być elastyczny i progresywny, czyli stale dostosowujący się do potrzeb grupy by stanowić odpowiedź na zapotrzebowanie jej członków.
Forma świadczenia usług
Forma świadczenia usług przez centrum kompetencyjne może przybierać charakter wewnętrzny – wówczas świadczenie to następuje tylko w ramach danej organizacji lub zewnętrzy – świadczenie usług następuje na zewnątrz organizacji i przyjmuje charakter komercyjny jako jedna z form kompleksowej obsługi klienta.
Przykładem takiej formy centrum kompetencyjnego może być Centrum Kompetencyjne Business Intelligence Asseco Poland S.A., które oferuje klientom zewnętrznym kompleksowe usługi doradcze. Ich głównym celem jest strategiczne nastawienie klienta na oferowane produkty oraz wsparcie w skutecznej ich realizacji. Przykładowo, usługi doradcze świadczone przez pion Business Intelligence Asseco Poland S.A. dzielą się zaś na trzy podstawowe obszary:
- biznesowy;
- zarządczy;
- technologiczny.
Przykładem centrum kompetencyjnego o charakterze wewnętrznym są centra utworzone przez Izbę Administracji Skarbowej w Szczecinie. Wśród wielu utworzonych centrów można tu wymienić:
- Centrum Kompetencyjne Egzekucji Administracyjnej;
- Centrum Organu Wierzyciela;
- Intrastat;
- Rejestr Zastawów Skarbowych;
- Centrum kompetencyjne E-Kontrola;
- Centrum Kompetencyjne Spraw Wierzycielskich;
- Mandaty;
- Centrum Kompetencyjne Postępowań Podatkowych.
Idea
Wniosek płynący z powyższych przykładów jest taki, że zdefiniowanie charakteru i zakresu centrów kompetencyjnych jest uzależnione m.in. od modelu biznesowego organizacji, w której zostały utworzone; rodzaju i formy potrzeb beneficjentów usług świadczonych przez centra kompetencyjne oraz skali korzyści wynikających z ich działania.
Ideę działania centrum kompetencyjnego, trafnie przedstawia zaś poniższy rysunek:
Ekspertyza z danego obszaru powinna być zawsze poprzedzona zdefiniowanym celem, w osiągnięciu którego ekspert z centrum kompetencyjnego przy wykorzystaniu posiadanej wiedzy i zgodnie z obowiązującą strategią doradza i udziela wsparcia po to, aby osiągnąć sukces.
Umiejscowienie
Ważną kwestia dotyczącą funkcjonowania centrów kompetencyjnych jest ich umiejscowienie w strukturze organizacji. Mogą one funkcjonować w ramach działalności danego podmiotu (jako jedna z wielu funkcji). Jedną z funkcji takiego podmiotu będzie wówczas świadczenie usług jako centrum kompetencyjne dla pozostałej części organizacji.
Mogą też występować jako samodzielny twór prawny, którego rolą będzie tylko świadczenie usług w ramach zdefiniowanych lub scentralizowanych kompetencji.
W Grupie MiŚOT
Jak może wyglądać centrum kompetencyjne Grupy MiŚOT? Planowanym umiejscowieniem centrum kompetencyjnego jest tu spółka matka – MiŚOT SA. Centrum będzie w niej pełnić rolę zarządczą i sterującą dla całej Grupy. Zlokalizowane będą tu w szczególności następujące funkcje:
- zarządzanie Grupą, w tym: nadzór właścicielski, restrukturyzacja, projektowanie struktury organizacyjnej, a także relacji i rozliczeń między podmiotami Grupy;
- planowanie strategiczne, a w tym: tworzenie strategii Grupy, współtworzenie strategii linii biznesowych, wybór portfela przedsięwzięć strategicznych zgodnych z celami Grupy, monitorowanie i kontrola realizacji strategii;
- zarządzanie projektami o znaczeniu strategicznym dla Grupy oraz optymalizacja i kontrola inwestycji strategicznych w Grupie;
- identyfikacja celów i realizacja potencjalnych akwizycji;
- prowadzenie prac badawczo – rozwojowych w Grupie;
- zarządzanie finansami i strukturą finansową Grupy, w tym; inwestowanie wolnych środków finansowych poza Grupą;
- polityka podatkowa i polityka rachunkowości Grupy;
- polityka sprzedaży i marketingu oraz budowa marki Grupy oraz marek alternatywnych;
- polityka kadrowa obejmująca udzielanie Spółkom Zależnym rekomendacji dotyczących polityki personalnej (zatrudnienia) oraz kontrola i wydawania poleceń co do obsadzania w Spółkach Zależnych kluczowych stanowisk;
- polityka zakupowa w Grupie;
- oddziaływanie na rozwiązania prawne przyjmowane w statutach spółek zależnych oraz prowadzenie polityki w zakresie pozyskiwania opinii prawnych.
Współdziałanie w oparciu o centrum kompetencyjne powinno zapewniać takie działanie Grupy MIŚOT, aby była ona postrzegana jako jednolity organizm gospodarczy złożony z autonomicznych (w sensie cywilnoprawnym) spółek. Co ważniejsze powinno zapewnić osiągnięcie takich wartości jak:
- spójność działania spółek;
- przejrzystość działania spółek i Grupy MIŚOT;
- zwiększenie efektywności i skuteczności kontroli procesów biznesowych, organizacyjnych i prawnych w Grupie MIŚOT;
- ograniczenia ryzyk biznesowych i prawnych błędnych decyzji wewnątrz Grupy MIŚOT (zarządzanie ryzykiem).
Wszystkie te wartości razem stanowić powinny budulec dla wzrostu wartości Grupy MIŚOT i akcjonariuszy MIŚOT SA.
