Ważna wiadomość dla przedsiębiorców. Rada Ministrów przyjęła projekt Ministerstwa Pracy zmieniający zasady wyliczania stażu pracy. Od 1 stycznia 2026 roku będą się do niego wliczać okresy prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej oraz wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia.
Obecnie do stażu pracy wlicza się jedynie czas przepracowany na umowie o pracę. Od stażu pracy zależy:
– wymiar urlopu wypoczynkowego;
– długość okresu wypowiedzenia;
– możliwość zawarcia i czas trwania umowy o pracę na czas określony,;
– wysokość odprawy z tytułu rozwiązania umowy o pracę;
– wysokość odprawy pośmiertnej;
– wysokość nagród jubileuszowych.
Jednak wiele osób w kraju nie posiada takiej umowy, a przez lata pracuje w ramach innych form zatrudnienia. Są to umowy zlecenie, które są w pełni oskładkowane, a jednak nie wliczają się do czasu pracy. Jest to również praca w JDG (jednoosobowa działalność gospodarcza), czyli przedsiębiorcy, którzy posiadają swoje firmy. Staż pracy tych osób jest niższy niż zatrudnionych na etacie, bo chociaż pracują i odprowadzają składki, to czas przepracowany na JDG nie wlicza się do stażu.
Zmiany w przepisach
Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej p. Agnieszka Dziemianowicz-Bąk podjęła decyzję, że ta sytuacja wymaga natychmiastowej zmiany i doprowadziła do niej. 24 czerwca 2025 r. projekt ustawy zmian w Kodeksie pracy znalazł się w porządku obrad Rady Ministrów.
Rada Ministrów projekt przyjęła. To ważna decyzja dla wielu przedsiębiorców. Wliczenia całego okresu pracy – także JDG – ma wpływ na uprawnienia pracownicze czy emerytalne.
Od 1 stycznia 2026 r. m.in. osoby pracujące na umowach zlecenie oraz prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą zyskają nowe uprawnienia.
Co będzie wliczać się do stażu pracy?
Zgodnie z projektem do stażu pracy mają być zaliczane nie tylko klasyczne okresy zatrudnienia na umowie o pracę, ale również inne formy aktywności zawodowej. Bedzie to:
– prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej – np. prowadzenie własnej firmy;
– współpraca z osobą prowadzącą działalność – np. jako członek rodziny pomagający w firmie;
– umowy cywilnoprawne takie jak umowa zlecenie, umowa o świadczenie usług, umowa agencyjna;
– członkostwo w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych;
– członkostwo w spółdzielniach kółek rolniczych;
– legalna działalność zarobkowa za granicą, inna niż praca na etacie – np. samozatrudnienie lub kontrakt;
– okres zawieszenia działalności gospodarczej w celu opieki nad dzieckiem – jeśli w tym czasie były opłacane składki emerytalno-rentowe.
– To krok w stronę wyrównywania uprawnień dla poszczególnych grup zawodowych. Przez lata m.in. osoby pracujące na umowach cywilnoprawnych lub prowadzące działalność były traktowane jak pracownicy drugiej kategorii. Niemniej jednak należy zauważyć, że dla pracowników z sektora publicznego środki zostaną pokryte z publicznych pieniędzy, a sektor prywatny będzie radził sobie sam. W związku z tym należy zadać pytanie, czy nie powinien być stworzony fundusz rekompensat dla firm? – zauważa dr n. pr. Marek Woch b. zastępca Rzecznika MŚP.
Sposoby potwierdzenia przepracowanych okresów
Przede wszystkim będzie to zależne od składek odprowadzonych do ZUS i informacji o okresach pracy tam potwierdzonych.
W przypadku braku danych w ZUS przeprowadzane będzie postępowanie dowodowe. Osoba ubiegająca się o uznanie okresu będzie musiała sama go udowodnić. Będzie to można zrobić za pomocą dokumentów lub zeznań świadków.
Kiedy zostaną wprowadzone zmiany?
Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku. Ale wliczane będą wszystkie okresy pracy do tego momentu.
Vacatio legis dla pracodawców pozwoli im przygotować zmiany takie jak ustalenie nowych stażu pracy, dostosowanie regulaminów i w końcu zabezpieczenie środków finansowych na ewentualne świadczenia.
Zmiana ustawy – Kodeks pracy będzie miała wpływ na wydatki w ramach funduszu wynagrodzeń u pracodawców, w tym w jednostkach sektora finansów publicznych. Kwota ewentualnego zwiększenia wydatków w ramach wyżej wymienionego funduszu jest trudna do oszacowania z uwagi na brak informacji o liczbie pracowników, którzy skorzystają z uprawnień pracowniczych dotyczących zaliczenia do stażu pracy okresów wskazanych w projektowanej ustawie – stwierdzono w Ocenie Skutków Regulacji.
Źródło: Rzecznik MŚP, materiały prasowe
