Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej poinfomował, że Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ogłosił konsultacje społeczne dotyczące projektu „Wytycznych dla podmiotów gospodarczych w zakresie zapewniania dostępności produktów i usług”. Każdy może zgłaszać uwagi do projektu po wcześniejszym zapoznaniu się z nim. Dokument ma na celu wsparcie przedsiębiorców w realizacji obowiązków w zakresie zapewnienia dostępności, wynikających z przepisów prawa.
Wytyczne – informacje wstępne
Urząd Komunikacji Elektronicznej opublikował wraz z ogłoszeniem konsultacji dokument, którego konsultacje dotyczą. „Wytyczne dla podmiotów gospodarczych w zakresie zapewniania spełniania wymagań dostępności produktów i usług” zostały opracowane w oparciu o:
– Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/882 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wymogów dostępności produktów i usług;
– Ustawę z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (PAD);
– Ustawę z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców;
– Ustawę z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne;
– Ustawę z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
Stosowanie przygotowywanych wytycznych jest dobrowolne. Przedsiębiorcy decydują o tym, czy chcą z nich korzystać, o tym w jaki sposób je wykorzystają. Są one jednak pomocne w spełnianiu wymagań i wykonywania obowiązków określonych w Polskim Akcie o Dostępności. Te obowiązki są już dla przedsiębiorców wiążące.
Korzystanie z wytycznych pomaga podmiotom gospodarczym zrozumieć nakładane dla nich obowiązki. W wytycznych znajdują się bowiem przykłady, które pokazują, jak można zapewnić dostępność produktu czy usługi, jednak nie wyczerpuje to sposobów i możliwości dostosowania się do przepisów.
PAD w przygotowaniu
Warto pamiętać, że wytyczne mają pomóc spełnić przepisy PAD, ale nie zastępują ich. To Przepisy Polskiego Aktu o Dostępności wdraża przepisy Unii Europejskiej w sprawie dostępności produktów i usług (tzw. Europejski Akt o Dostępności) do polskiego prawa.
Przepisy PAD mają zastosowanie m.in. w przypadku:
– konsumenckich urządzeń końcowych z interaktywnymi zdolnościami obliczeniowymi wykorzystywanych do oferowania lub świadczenia usług telekomunikacyjnych – z wyjątkiem usług transmisji wykorzystywanych do oferowania lub świadczenia usług komunikacji maszyna – maszyna np. przesyłanie do komputera danych przez czujniki,
– dostępu do audiowizualnych usług medialnych;
– usług oferowanych lub świadczonych za pomocą urządzeń mobilnych, w tym aplikacji mobilnych;
– rozpowszechniania książek elektronicznych;
– handlu elektronicznego.
Wyłączenia ze stosowania PAD
W dokumencie znalazły się również usługi, które wyłączone są ze stosowania przepisów PAD. Są to chociażby:
– usługi oferowane lub świadczonych przez mikroprzedsiębiorców – oznacza to, że usługodawcy będący mikroprzedsiębiorcami zwolnieni są z obowiązków wynikających z PAD, mogą oni dobrowolnie stosować przygotowane wytyczne dla zwiększenia swojej konkurencyjności😐- strony internetowe i aplikacje mobilne w odniesieniu do treści będących plikami dokumentów opublikowanymi przed dniem wejścia w życie ustawy;
– treści, które nie są finansowane i nie są tworzone przez dany podmiot gospodarczy oraz nie znajdują się pod jego kontrolą;
– produkty wprowadzone do obrotu przed 28 czerwca 2025 roku.
Chociaż w przepisach znajduje się informacja o tym, że podmioty gospodarcze mają obowiązek spełniać każde wymaganie dostępności, to od zasady istnieją dwa wyjątki:
– jeśli zakłada to konieczność wprowadzenia zasadniczej zmiany podstawowej właściwości produktu albo usługi;
– jeśli obciążenie jest nieproporcjonalne dla podmiotu gospodarczego.
Dokonując oceny czy dany podmiot może działać w ramach wymienionych wyjątków stosuje się ocenę adekwatności. Jej celem jest zapewnienie, że wymagania dostępności będą stosowane w sposób proporcjonalny i uzasadniony.
Jeśli natomiast podmiot otrzymał finansowanie z publicznych lub prywatnych źródeł innych niż zasoby własne by zapewnić spełnienie wymagań dostępności produktu albo usługi, to nie może być mowy o stosowaniu oceny adekwatności. W takich wypadkach podmiot nie będzie korzystał z wyjątku w zakresie nieproporcjonalnego obciążenia.
Okresy przejściowe
Planowane zmiany w przepisach zakładają okresy przejściowe, w których przepisy wejdą w życie, ale przedsiębiorcy będą mieli czas na dostosowanie się do nich.
Przede wszystkim umowy o oferowanie lub świadczenie usług zawarte przed 28 czerwca 2025 roku mogą nadal obowiązywać w niezmienionej treści do dnia ich wygaśnięcia. Jednak data wygaśnięcia nie może być późniejsza niż 28 czerwca 2030 roku.
Usługodawca może też do 28 czerwca 2030 r. oferować lub świadczyć usługi przy wykorzystaniu produktów niespełniających wymagań dostępności. Ta możliwość dotyczy jednak takich produktów, które były już wcześniej, przed tą datą wykorzystywane do świadczenia usług tego samego rodzaju.
Dłuższy jest czas możliwości wykorzystywania terminali, które nie spełniają wymagań dostępności. Można to robić aż do upływu okresu ich ekonomicznej użyteczności. Nie może być to jednak okres dłuższy niż 20 lat od chwili rozpoczęcia ich używania.
Zapoznaj się z dokumentem i weź udział w konsultacjach
Warto zapoznać się z opublikowanym przez UKE dokumentem i przystąpić do konsultacji. Pełen wgląd pozwoli mieć świadomość planowanych zmian dotyczących dostępności.
Oprócz wymienionych już kwestii w dokumencie znalazły się:
– Zasady spełniania wymagań dostępności przez produkty lub usługi zgodne z postanowieniami norm zharmonizowanych lub specyfikacji technicznych;
– Norma europejska EN 301 549 V3.2.1. Wymagania dotyczące dostępności produktów i usług TIK;
– Wymagania dostępności cyfrowej;
– Technologie wspomagające.
Uwagi w ramach konsultacji można zgłaszać wykorzystując w tym celu specjalnie przygotowaną tabelę:
Po wypełnieniu należy przesłać ją na adres: dostepnosc@pfron.org.pl
Konsultację trwają do 15 kwietnia 2025 r.
