Przez dwa dni konferencji Smart City Expo Łódź prezentowane były nowoczesne rozwiązania pozwalające tworzyć inteligentne miasta. Technologie od systemów zarządzania parkowaniem czy oświetleniem w miastach, poprzez inteligentne liczniki ułatwiające gospodarowanie wodą czy odpadami aż po płatności elektroniczne wykorzystywane w administracji. Prezentacje wspierane były wyliczeniami obrazującymi oszczędności płynące z wykorzystania technologii. Na poszczególnych stoiskach można też było osobiście przekonać się jak to działa.
Podczas oficjalnego otwarcia Smart City Expo Poland 2023 wręczono także City Poland Award 2023. Jedną z nich za projekt Łódzka Pasieka Pokazowa odebrała Hanna Zdanowska, prezydentka Łodzi. Pasieka pojawiła się dwa lata temu w łódzkim Bionanoparku, w sąsiedztwie laboratoriów.
– Smart City Expo Poland to spotkanie branży zajmującej się technologią, która powoli wchodzi do życia. Samorządy mogą ją wspomóc i przyspieszyć wprowadzanie tych rozwiązań. Ważna jest współpraca i dialog – powiedziała w trakcie krótkiego wystąpienia.
Nagroda przyznana Łodzi za postawienie w Bionanoparku pasieki to dowód na to, że w rozwiązaniach smart city chodzi o coś więcej niż wprowadzenie do codziennego życia nowych technologii. To kwestie, które podążają za nimi czyli oszczędności, lepsze zarządzanie, a także ochrona środowiska. Wiele z prezentowanych w trakcie konferencji rozwiązań łączy w sobie te właśnie zastosowania.
Smart city to oszczędności
Oszczędne rozwiązania oparte na technologii LoRaWAN zaprezentowane zostały przez Przemysława Zakościelnego w prezentacji „Monitoring infrastruktury miejskiej oraz jego wpływ na redukcję zużycia energii”. Prelegent pokazał możliwości wykorzystania systemów czujników, które udało się wdrożyć w wielu krajach (są wśród nich m.in. Hiszpania, Francja czy Niemcy). Czujniki LoRa oraz te oparte o przesył danych GSM raportują do jednej platformy. Pozwala to na monitoring jakości wody, poziomu wód gruntowych, monitoring akustyczny, natężenia ruchu pojazdów czy integrację kamer bezpieczeństwa.
Gromadzone i przetwarzane dane mogą być pobierane w formie raportu, ale klient może ustawić zabezpieczenia, która pozwolą mu otrzymywać natychmiastową informację o różnych nietypowych zdarzeniach (np. o wycieku wody). Alerty wysyłane są zarówno na telefon jak i mailem. Szybka informacja to szansa na niezwłoczną reakcję i naprawdę awarii, a co za tym idzie na spore oszczędności wody i energii. Te dwie rzeczy łącza się z sobą nierozerwalnie. Woda potrzebna jest do funkcjonowania przemysłu energetycznego – chociażby do chłodzenia systemów, natomiast energia wykorzystywana jest w systemach wodociągowych np. w systemach oczyszczania. Inwestycja w systemy szybkiego reagowania z wykorzystaniem inteligentnych rozwiązań to oszczędności pozwalające na zwrot inwestycji w ciągu 2,5 roku. Kolejne lata to już czysty zysk ze stosowania tego typu czujników.
Chociaż w systemie Infraport czujniki LoRa występują obok GSM, to często te pierwsze są jedynymi, które zdają egzamin. Więcej o tym rozróżnieniu powiedział Tomasz Bajan z Emitela w wystąpieniu zatytułowanym „Od szczytów wieżowców do podziemnych rurociągów – jak zbudować inteligentne miasto?”. Przekonywał, ze inwestując w IoT należy patrzeć na miasto jako na zintegrowany ekosystem.
Przedstawił technologię LoRaWan jako stworzoną do rozwiązań implementowanych w ramach smart city. Jest ona tania we wdrożeniu i utrzymaniu, co pozwala na szybki zwrot inwestycji. Elastyczność jej zastosowań pozwala wykorzystywać ją tam, gdzie inne rozwiązania (z uwagi np. na ograniczenia w rozchodzeniu się fal radiowych) są niemożliwe. Przykładem są systemy wodociągowe i mierniki umieszczane w trudnodostępnych miejscach, np. pod ziemią. W ten sposób opomiarowana została sieć wodociągowa we Wrocławiu.
Rozwiązania LoRa to nie tylko wodociągi. W Piasecznie powstał system parkingowy informujący, gdzie i ile wolnych miejsc się znajduje. Pojawiają się również rozwiązania możliwe do wykorzystanie w zintegrowanym systemie wywozu śmieci, w którym śmieciarka przyjeżdża tylko po wypełnione pojemniki na odpady. W dodatku system zbierając informacje o tym, jak często poszczególne pojemniki się zapełniają pozwala stwierdzić, których przydałoby się wstawić więcej, a których jest zbyt wiele.
IoT w zarządzaniu ruchem w mieście
Wspomniany system parkingowy z wykorzystaniem LoRaWAN jest jednym ze sposobów sterowania ruchem w mieście, co usprawnia przemieszczanie się i rozładowuje korki. Sposobów na takie zarządzanie jest wiele i kilka z nich przedstawiono na Smart City Expo Łódź.
Systemy optymalizujące ruch w mieście (a także poza nim), pozwalają na sterowanie np. oświetleniem w taki sposób, by rozładować największe korki i upłynnić jazdę. Można programować je w sposób ciągły, ale również wprowadzać zmienne takie jak imprezy masowe. Wtedy o konkretnej godzinie z danego miejsca będzie chciało wydostać się więcej osób, niż dzieje się to na co dzień. System może odpowiednio sterować ruchem poprzez światła, co zaprezentowano w trakcie wystąpienia przedstawicieli firmy Exelerate. Tego typu rozwiązania wykorzystywane są już w Izraelu.
W podobny sposób można usprawnić również komunikację miejską w danym mieście. Jeśli autobus czy tramwaj jest już opóźniony, systemy świateł mogą ustanowić dla tego pojazdu priorytet pozwalający mu to zniwelować. Zarządzanie odbywa się poprzez zbieranie różnych danych także pochodzących od oczekujących na pojazd pasażerów. Zaprezentowane rozwiązanie pozwala przy tym na integrację danych pochodzących z różnych systemów. Kompleksowe podejście do zarządzania ruchem w mieście pozwoli zapewnić jego większą płynność.
Oczywiście ważnym elementem są tutaj światła. Odpowiadają one za płynne przemieszczanie się pojazdów, ale wiąże się to ze sporymi poborami energii elektrycznej. Dotychczas mówiąc o inteligentnym zarządzaniu oświetleniem w mieście i wprowadzaniu w tym zakresie oszczędności, mieliśmy głównie na uwadze wszelkiego rodzaju latarnie. Yunex Traffic zwraca uwagę na to, że wymiana sygnalizatorów drogowych na sygnalizatory LED to spore oszczędności dla miast. Badania przeprowadzone na jednym z krakowskich skrzyżowań wykazały zmniejszenie zużycia energii o 80 proc. po tego typu wymianie.
Tego typu rozwiązania z wykorzystaniem świateł LED to nie tylko oszczędności, ale podniesienie bezpieczeństwa. Optyczne czujniki monitorowania LED-ów pozwalają na przekazywanie szybkiej informacji o zakłóceniach działania świateł i awariach.
Integracja systemów sygnalizatorów pozwala wpływać na różne elementy związane z ruchem miejskim, takie jak priorytet dla transportu zbiorowego, czy zarządzanie ruchem z uwzględnieniem warunków atmosferycznych.
Inteligentne miasta to inteligentne płatności
W Polsce wciąż rośnie popularność płatności elektronicznych w tym bezdotykowych. Wdrożenie tego typu rozwiązań przyspieszyła pandemia. Miasta, miasteczka i wioski zaczęły wdrażać systemy płatności elektronicznej. Dofinansowania w ramach programu Polska Bezgotówkowa, która ma trwać do 2025 roku, sprawiły, że w ciągu kilku lat liczba urzędów z terminalami wzrosła z 10 do 92 proc.
Inteligentne płatności w samorządach to nie tylko terminale w urzędach, ale również elektroniczne opłaty za parkowanie czy przejazdy komunikacją miejską. Pojawia się w nich również tokenizacja, czyli wykorzystanie karty płatniczej jako identyfikatora i zapisywanie danych płatności bezpośrednio na niej.
Takie rozwiązania stosowane są chociażby w przypadku wnoszenia opłaty za konkretną liczbę przejechanych autobusem czy tramwajem przystanków. Wtedy przy wejściu do pojazdu sczytuje się kartę płatniczą i zapisuje na niej początek trasy, a przy wysiadaniu podobna procedura pozwala na przekazanie do systemu informacji ile przystanków przejechaliśmy i pobranie odpowiedniej płatności.
Ułatwieniem pobierania wszelkich opłat ma być stosowanie softpos, aplikacji, która pozwala na zamienienie każdego urządzenia androidowego w terminal płatniczy. Korzystać z tego mogą kurierzy lub kontrolerzy, ale tak samo może być stosowana w parkomatach czy biletomatach, co ograniczy konieczną liczbę montowanych w nich urządzeń, bo wszystkie czynności będzie można wykonać na jednym ekranie.
PROGRAM SMART CITY EXPO POLAND:
