Zarówno pracownicy i pracownice zatrudnieni na umowę o prace na czas nieokreślony, jak ich pracodawcy, którzy w takiej formie zatrudniają, zastanawiają się ile trwa okres wypowiedzenia, gdy umowa ma być rozwiązana. Dylematem jest również to, w jaki sposób liczyć okres wypowiedzenie, do którego dnia i czy znaczenie ma to, w jakim momencie miesiąca wypowiedzenie zostało złożone. Postaramy się przeanalizować sytuację prawną i udzielić odpowiedzi na nurtujące pytania.
Wypowiedzenie umowy o pracę
Umowa o pracę na czas nieokreślony może zostać rozwiązana za wypowiedzeniem przez każdą ze stron. Może to zrobić zarówno zatrudniony, jak i zatrudniający. W celu skutecznego wypowiedzenia umowy należy przygotować je na piśmie. Powinno też zawierać następujące elementy:
– miejscowość oraz datę;
– dane pracodawcy i pracownika,
– informację o wypowiedzeniu umowy;
– datę zawarcia umowy oraz oznaczenie stron umowy;
– informację o zachowaniu okresu wypowiedzenia,
– podpisy obu stron umowy.
Ostatni punkt wskazuje, że niezależnie od tego, która ze stron wnosi wypowiedzenie, obie muszą ją podpisać, by wypowiedzenie było wniesione skutecznie.
Obowiązek podania przyczyny wypowiedzenia umowy
W przypadku, gdy to pracownik czy pracownica wnoszą wypowiedzenie, nie mają oni obowiązku podawania przyczyny.
W przypadku pracodawcy sytuacja wygląda inaczej. Jeśli to on wypowiada umowę o pracę na czas nieokreślony, musi zamieścić w oświadczeniu przyczynę tego wypowiedzenia. Przyczyna ta powinna być realna i konkretna.
Jaki jest okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony?
Składając wypowiedzenie należy wpisać do niego okres wypowiedzenia, dlatego warto wiedzieć, ile on powinien wynosić. W treści większości umów zawarty jest punkt, który to określa, niezależnie czy jest to umowa na czas określony czy nieokreślony.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony regulują przepisy prawa, czyli Kodeks Pracy. Art. 36-36¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeksu pracy (tekst jedn.: Dz.U. 1998 r. Nr 21, poz. 94z poźn. zm.) stwierdza, że okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony jest uzależniony od okresu zatrudnienia, czyli od długości stażu pracy u danego pracodawcy.
Dlatego należy pamiętać, że okresu wypowiedzenia jest uzależniona zarówno od okresu, na jaki została zawarta umowa – w omawianym przypadku umowa na czas nieokreślony – oraz od stażu pracy pracownika u danego pracodawcy.
Sąd Najwyższy w uchwale z 15 stycznia 2003r. stwierdził, że przy ustalaniu okresu wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony należy uwzględnić wszystkie okresy zatrudnienia u danego pracodawcy. W takiej sytuacji zostają one zsumowane. Oznacza to, że jeśli dana osoba pracowała pierwotnie na umowach na czas określony, a dopiero później dostała umowę na czas określony, to przy wyliczaniu staży pracy sumuje się czas pracy przepracowany na wszystkich tych umowach.
Istnieje też sytuacja, w której pracownikowi do stażu pracy, od którego zależy okres wypowiedzenia, wlicza się także staż pracy u poprzedniego pracodawcy. Kiedy ma to miejsce?
Są dwie takie sytuacje:
– gdy zakład pracy lub jego część przeszła na innego pracodawcę;
– gdy nowy pracodawca jest następcą prawnym poprzedniego pracodawcy, np. na skutek jego śmierci.
Ile trwa okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony?
Długość okresu wypowiedzenia jest uzależniona od okresu, na jaki została zawarta umowa oraz od stażu pracy pracownika u danego pracodawcy. Staż pracy będzie liczony od momentu zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania z uwzględnieniem okresu wypowiedzenia.
Zgodnie z art. 36. § 1. kp okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony jest taki sam, jak na czas określony w przypadku, gdy pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy. Wtedy wynosi on dwa tygodnie.
W przypadku zatrudnienia na okres co najmniej sześciu miesięcy okres wypowiedzenia wynosi miesiąc.
Jeśli jednak okres pracy to co najmniej trzy lata, wtedy okres wypowiedzenia wynosi trzy miesiące.
Zmiany w wyliczeniu okresu wypowiedzenia
Możliwe jest jednak, że okres wypowiedzenia zostanie skrócony lub wydłużony w stosunku do tego, co wynika z powyżej przedstawionych wyliczeń.
Wydłużenie okresu wypowiedzenia
Ustawodawca w §5 art. 36kp zaznacza możliwość wydłużenia okresu wypowiedzenia. Ma to miejsce, gdy pracownik zatrudniony jest na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie na podstawie umowy. Wtedy strony mogą wydłużyć okres wypowiedzenia umowy o pracę zgodnie z przyjętymi kryteriami:
– gdy okres zatrudnienia jest krótszy niż sześć miesięcy, okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony może zostać wydłużony o jeden miesiąc;
– gdy okres zatrudnienia wynosi a co najmniej 6 miesięcy, okres wypowiedzenia może zostać wydłużony do trzech miesięcy.
Celem tej regulacji jest ułatwienie pracodawcy dokonania rozliczenia pracownika z powierzonego mu mienia.
Skrócenie okresu wypowiedzenia
Możliwe jest również skrócenie okresu wypowiedzenie.
W przypadku, gdy pracodawca ogłasza upadłość lub likwidację, może nastąpić krótszy niż wynikający z wcześniej wspominanych przepisów prawa okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony.
Możliwe jest również skrócenie tego kresu za porozumieniem stron.
Maksymalny okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony
Przyjęte jest, że okres 3 miesięcy jest najdłuższym okresem wypowiedzenia (chociaż strony mogą postanowić inaczej, jeśli jest to konieczne w jednostkowej sytuacji). Takie okres obowiązuje zarówno w sytuacji, w której pracownik zatrudniony na czas nieokreślony przepracował u danego pracodawcy ponad trzy lata lub gdy przepracował ponad sześć miesięcy, ale jednocześnie zajmował stanowisko związane z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie.
Kiedy zaczyna się liczyć okres wypowiedzenia?
Dzień, od którego liczy się okres wypowiedzenia, zależy jest od tego, ile trwa ten okres.
W przypadku wypowiedzenia liczonego w miesiącach dniem odliczania okresu wypowiedzenia jest pierwszy dzień kalendarzowy miesiąca następującego po miesiącu, w którym wypowiedzenie umowy zostało złożone.
W przypadku okresu wypowiedzenia liczonego w tygodniach, pierwszym dniem liczenia okresu wypowiedzenia jest pierwsza niedziela po dniu złożenia wypowiedzenia umowy.
Źródło: poradnikprzedsiebiorcy.pl, biurokarier.umk.pl
