Ponad 4800 PLN — tyle wynosi przeciętne zadłużenie jednego klienta wobec operatora telekomunikacyjnego w Polsce. Kwota rośnie, a dłużników ubywa. Paradoks? Nie do końca. To znak, że problem się nie rozwiązał, a jedynie zmienił skalę. Mamy mniej niesolidnych klientów, ale ich długi są znacznie wyższe. Co to oznacza nie tylko dla samych użytkowników smartfonów, lecz także — i może przede wszystkim — dla małych i średnich operatorów telekomunikacyjnych?
Dane BIG InfoMonitor nie pozostawiają wątpliwości: zadłużenie wobec operatorów przekroczyło już 1,4 mld PLN, a problem dotyczy zarówno osób prywatnych, jak i firm — niemal 52 tysiące przedsiębiorstw ma dziś nieuregulowane należności wobec swoich dostawców usług telekomunikacyjnych. Co ciekawe, największy odsetek dłużników to osoby w wieku 35–44 lata — czyli najbardziej aktywni zawodowo, cyfrowo i konsumpcyjnie klienci.
To często ci sami użytkownicy, którzy korzystają z wielu usług jednocześnie: dwóch kart SIM, Internetu światłowodowego, pakietów telewizyjnych, urządzeń na raty. I choć każdy z tych elementów jest z pozoru niewielkim kosztem, suma potrafi zaskoczyć. Wystarczy kilka miesięcy zaległości, by znaleźć się na liście dłużników.
Dla dużych graczy rynkowych — ogólnokrajowych telekomów — pojedynczy niepłacący klient to ułamek w bilansie. Dla małych i średnich operatorów, którzy często działają lokalnie i obsługują kilka tysięcy odbiorców, każdy przypadek przeterminowanej płatności to realne zagrożenie płynności finansowej. W przeciwieństwie do wielkich korporacji, mniejsi operatorzy nie mają buforów finansowych ani wyspecjalizowanych działów windykacyjnych. Często to lokalni przedsiębiorcy, którzy inwestują w infrastrukturę z własnych środków lub dzięki ograniczonym programom wsparcia. Dług jednego klienta na 5000 PLN może oznaczać problemy.
Z perspektywy operatora z sektora MŚP problem nie kończy się na bilansie. Każda zaległość wpływa na jakość obsługi pozostałych klientów. Gdy rośnie ryzyko kredytowe, firma może być zmuszona do ograniczenia inwestycji, podniesienia cen albo zaostrzenia warunków przyznawania sprzętu i usług na raty. A to z kolei odbija się na konkurencyjności i zadowoleniu klientów.
Sektor telekomunikacyjny w Polsce przechodzi transformację. Wymuszoną nie tylko przez technologię (5G, LoRaWAN, światłowody, IoT), ale i przez realia rynkowe: spadające marże, rosnące koszty energii, konkurencję ze strony platform globalnych. W tym kontekście narastające zadłużenie klientów staje się jednym z kluczowych wyzwań. Z danych wynika, że najbardziej zadłużeni są mieszkańcy największych miast – Warszawy, Krakowa, Poznania – ale problem dotyczy też mniejszych miejscowości, w których lokalni operatorzy są jedynym dostawcą usług. Brak płatności oznacza często wybór: wyłączyć usługę i stracić klienta czy utrzymać ją i liczyć na spóźniony przelew?
Nie chodzi tu nawet o moralizowanie. Technologia to nie luksus, lecz codzienność. Ale cyfrowa dojrzałość powinna iść w parze z finansową odpowiedzialnością. Dla klientów oznacza to świadome decyzje zakupowe: zamiast wymieniać smartfon co rok, warto zainwestować w urządzenie na lata. Zamiast brać kolejny pakiet usług, bo się opłaca, warto zastanowić się, czy rzeczywiście go potrzebujemy.
Z kolei dla operatorów – zwłaszcza tych mniejszych – konieczne staje się inwestowanie w narzędzia oceny ryzyka, analizę wiarygodności klientów i działania prewencyjne. Jak zauważa BIG InfoMonitor, skuteczna analiza danych i szybka reakcja mogą zminimalizować straty i umożliwić rozwój. Potrzebne są też rozwiązania systemowe – w tym edukacja finansowa klientów i wspólna baza dłużników branżowych.
Cyfryzacja Polski nie może odbywać się na kredyt, którego nikt nie spłaca. Jeśli chcemy rozwijać nowoczesne usługi, tworzyć lokalne sieci, wdrażać inteligentne miasta i zapewniać dostęp do internetu każdemu — potrzebujemy stabilnych finansowo operatorów. A ci nie powstaną na fundamencie niespłaconych faktur.
