Cyberzagrożenia przechodzą obecnie przez znaczącą transformację. W dobie rosnącej zależności od technologii cyfrowych cyberprzestrzeń stała się polem bitwy dla wyrafinowanych, a zarazem niewidocznych zagrożeń. W 2024 roku eksperci branżowi coraz mocniej podkreślają rosnące ryzyko ataków wykorzystujących sztuczną inteligencję oraz zmieniający się charakter zagrożeń, który wymaga od firm i instytucji gruntownych zmian w podejściu do bezpieczeństwa.
Ostatnie miesiące przyniosły szczególnie niepokojące doniesienia. Jak pokazują wydarzenia związane z atakami na amerykańską firmę Change Healthcare, ransomware jest coraz bardziej niszczycielską bronią cyberprzestępców, skutecznie paraliżującą całe sektory gospodarki, w tym służbę zdrowia. Ransomware nie tylko zakłóca działanie szpitali i aptek, ale także może prowadzić do poważnych naruszeń prywatności. W przypadku Change Healthcare hakerzy mogli uzyskać dostęp do poufnych informacji medycznych milionów pacjentów.
Jednym z najnowszych trendów jest wykorzystanie generatywnej AI do przyspieszenia i automatyzacji ataków ransomware. Cyberprzestępcy potrafią teraz niemal natychmiast identyfikować luki w zabezpieczeniach i tworzyć kod, który może te luki wykorzystać, co sprawia, że ataki stają się bardziej efektywne i trudniejsze do powstrzymania. Obserwujemy też tendencję, gdzie cyberprzestępcy nie szukają już rozgłosu, lecz działają po cichu, co zwiększa ich skuteczność i utrudnia wykrycie.
Innym narzędziem stosowanym przez cyberprzestępców są tzw. botnety złożone z przejętych urządzeń SOHO – routerów używanych przez małe firmy i gospodarstwa domowe. FBI w lutym tego roku odkryło szeroko zakrojoną kampanię hakerską, w której zagraniczne grupy wykorzystały te routery jako punkty dostępu do infrastruktury krytycznej USA, m.in. energetycznej czy wodnej. Tego rodzaju ataki przypominają nam, że bezpieczeństwo cyfrowe to nie tylko ochrona danych na poziomie indywidualnym, ale również ochrona fundamentów współczesnego społeczeństwa.
Równocześnie rośnie zainteresowanie architekturą Zero Trust i mikroselektywnym segmentowaniem sieci. Zero Trust, w której zasada ufaj, ale sprawdzaj została zastąpiona nie ufaj, zawsze weryfikuj, staje się podstawą nowoczesnych strategii bezpieczeństwa. Podział sieci na małe, odseparowane segmenty ogranicza możliwość lateralnego przemieszczania się intruzów, nawet jeśli uda im się wniknąć do systemu. Zero Trust zyskuje popularność zwłaszcza w środowiskach chmurowych i wieloklastrowych, gdzie tradycyjne firewalle okazują się niewystarczające, a skuteczność systemu zapewniają technologie AI, pozwalające na automatyczną detekcję i reakcję na zagrożenia. To też dowód na to, że sztuczna inteligencja nie przynosi nam wyłącznie zmartwień.
Przyszłość cyberbezpieczeństwa jawi się więc jako ciągła ewolucja, w której sztuczna inteligencja wspiera zarówno atakujących, jak i obrońców. Dostosowanie się do nowych realiów wymaga jednak stałej adaptacji narzędzi i strategii, co oznacza, że firmy muszą wdrażać systemy zdolne do samodzielnego wykrywania i naprawiania luk bezpieczeństwa. Przedsiębiorstwa, które nie będą w stanie nadążyć za dynamicznymi zmianami w cyberzagrożeniach, ryzykują utratą nie tylko danych, ale też zaufania klientów.
Wobec nowej fali zagrożeń nie możemy pozwolić sobie na pasywność. Kluczowe jest nie tylko wdrażanie zaawansowanych technologii ochronnych, lecz także szeroka współpraca międzynarodowa, wymiana informacji o zagrożeniach i ciągłe podnoszenie świadomości wśród użytkowników. Październikowy Miesiąc Cyberbezpieczeństwa to przypomnienie, że odpowiedzialność za ochronę danych spoczywa zarówno na jednostkach, jak i organizacjach.
Czy powinniśmy się bać? Strach jest naturalną reakcją, ale nie jest to rozwiązanie. Zamiast paniki, potrzebujemy edukacji i świadomości. Ważne, abyśmy jako społeczeństwo inwestowali w cyberbezpieczeństwo i stali się bardziej świadomi zagrożeń oraz możliwości ich uniknięcia. Tylko wtedy możemy poczuć się nieco bardziej bezpiecznie.
